4. Sociaal Maatschappelijk, Participatie en voorzieningen

4. Sociaal Maatschappelijk, Participatie en voorzieningen

Terug naar navigatie - 4. Sociaal Maatschappelijk, Participatie en voorzieningen

WAT IS ONZE UITDAGING?

In een gemeente waarin we te maken hebben met vergrijzing is het betaalbaar houden van de zorgkosten een grote uitdaging. Ook de kosten voor jeugdhulp laten landelijk en ook in Horst aan de Maas al jaren een stijging zien. We werken samen met de andere 6 gemeentes in Noord Limburg, onderwijs, zorg aanbieders en andere maatschappelijke partners om de kosten te kunnen blijven beheersen. Samenwerking is cruciaal om kennis te delen, innovatie te stimuleren en kosten beheersing mogelijk te maken. We willen de opgedane kennis en ervaring per 1 januari 2022 omzetten in nieuwe contractafspraken met zorgaanbieders, In 2019 zijn we daarnaast in Horst aan de Maas gestart met het Actieplan Sociaal domein en dit zetten we ook in 2021 voort. Ondanks dit plan en een nieuwe regionale inkoop en aanbesteding van jeugdhulp, Wmo en participatie, hebben we op lange termijn niet de financiële ruimte om de deze zorg en ondersteuning voor al onze inwoners op dezelfde manier te blijven organiseren. Het is daarom noodzakelijk om scherp te kijken naar de taken die we met professionals op kunnen pakken en naar de ondersteuning waarvoor we een groter beroep doen op de inwoners en wijken.

Om de kracht en uitdagingen onder inwoners te spreiden hebben we belang bij een gemeenschap waarin jong en oud, fit en hulpbehoevend vaker in staat zijn elkaar te helpen om gezond en prettig te wonen. We noemen dat vitale gemeenschappen.
Vitale gemeenschappen zijn gemeenschappen met een gezonde omgeving waarin inwoners gezond gedrag vertonen. Voor sommige plekken en groepen inwoners is dat makkelijker te realiseren dan voor andere. We kijken daarom per dorp of buurt welke oplossingen daar te realiseren zijn.

We zetten ons in om verschillen tussen inwoners, dorpen en buurten te verkleinen, om te voorkomen dat kwetsbare inwoners een nog grotere zorgvraag krijgen. Kwetsbare inwoners zijn ouderen, mensen met gezondheidsproblemen, mensen die de taal niet spreken en mensen met een laag inkomen. We willen een gemeente waarin inwoners en ook de kwetsbare gezonde keuzes kunnen maken. We weten dan de omgeving hier bepalend kan zijn en richten ons op het inrichten van een gezonde omgeving.

Zeker nu de economische vooruitzichten slecht zijn en de onzekerheid rondom corona de druk op werkgelegenheid verhoogt, willen we die laatste groep zo klein mogelijk houden. Dat is een behoorlijke uitdaging. Het CPB voorspelt verschillende scenario’s met een landelijk werkgelegenheidsverlies variërend van 15% tot in het slechtste geval 51%. In onze begroting houden wij (bij gelijkblijvend beleid) rekening met een stijging van de uitkeringslasten van 35%. We vinden een groei van uitkeringslasten met 35% onacceptabel. We streven ernaar het aantal inwoners dat afhankelijk is van een uitkering minimaal te houden. We denken dat onze arbeidsmarkt hier mogelijkheden toe biedt. Bovendien hebben we laten zien dat we de uitkeringslasten begin 2020 met 10% hebben kunnen reduceren. Tegelijkertijd komen veel arbeidsmigranten in de regio werken. We investeren extra in tijd en geld om de werkgelegenheid te verdelen tussen arbeidsmigranten en inwoners van onze gemeente die hun baan hebben verloren. We gaan met werkgevers in gesprek over de bijdrage die zij kunnen leveren om werkgelegenheid te behouden voor inwoners die werkloos zijn. Ook bespreken we de sociale integratie van de arbeidsmigranten die zich hier willen vestigen voor de lange termijn. We kijken hierbij ook naar de maatschappelijke effecten op onze samenleving. Dit overleg moet leiden tot concrete afspraken of gewijzigde werkwijzen. We maken daarbij duidelijk onderscheid in beleid en aanpak voor short stay en long stay. Een eenduidige registratie en bijbehorende dienstverlening is daarbij belangrijk.

Ook al hebben we de grenzen van onze financiële mogelijkheden bereikt, onze dienstverlening, houding en rolneming ten opzichte van onze inwoners, instellingen, verenigingen en ondernemers blijft onverminderd van kracht.
Nu we onze inwoners en inwonersinitiatieven nog meer betrekken bij de oplossingen binnen het sociaal domein, onderzoeken we ook de mogelijkheden voor herverdeling van financiële middelen. Dragen inwoners en inwonersinitiatieven meer bij aan maatschappelijke doelen, dan zijn we als gemeente ook bereid om financiële kaders te verleggen van professionals naar inwonersinitiatieven, dorpen en buurten. In plaats van strikte regie en controle, vertrouwen we erop dat onze inwoners en professionele partners tot betere oplossingen kunnen komen. We gaan uit van de mogelijkheden van inwoners en dorpen en kijken dan welke juridische kaders hier het best bij passen. De mogelijkheden van inwoners, dorpen en buurten zijn hierbij het uitgangspunt. Voor dropen of buurten die hiertoe in staat zijn, kijken we naar nieuwe vormen van financiering die passen bij de situatie. Ook het nieuwe subsidiekader dat gevormd wordt in 2021 moet hierbij aansluiten en de kracht van de inwoners, verenigingen en dorpen faciliteren en ondersteunen.

Onder dit programma vallen de volgende beleidsvelden:

4.1 Zorg
4.2 Werk en inkomen
4.3 Arbeidsmigranten
4.4 Nieuwkomers
4.5 Gezondste regio 2025
4.6 Inwonerparticipatie en Inwonerinitiatieven
4.7 Burgerzaken

4.1 Zorg

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners zelfredzaam zijn en meebouwen aan de huidige en de toekomstige vitale gemeenschap. (Inwonersinitiatieven voor ondersteuning)

Terug naar navigatie - Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners zelfredzaam zijn en meebouwen aan de huidige en de toekomstige vitale gemeenschap. (Inwonersinitiatieven voor ondersteuning)

We hebben verschillende initiatieven op het gebied van ondersteuning en zorg die voor en door inwoners worden ingericht en uitgevoerd. We zien aan de ene kant dat deze initiatieven inmiddels duurzaam zijn ingericht en hun activiteiten uitbreiden en aan de andere kant dat er ook nog steeds nieuwe initiatieven in allerlei vormen bij komen.
Op lange termijn zullen we nog meer beroep moeten doen op de gemeenschappen. We willen kijken naar de draagkracht per dorp. We hebben veel initiatieven voor ouderen. Er is een uitdaging om voor jongeren meer collectieve voorzieningen vorm te geven. We willen kijken of we met dorpsgericht of wijkgerichte aanpak een betere verbinding kunnen maken met ondersteuningsvragen die er leven.

Zo gaan we dat doen

Er is een toegankelijk vangnet voor al onze inwoners als de ondersteuningsbehoefte de eigen kracht en die van het netwerk en de gemeenschap overstijgt.

Terug naar navigatie - Er is een toegankelijk vangnet voor al onze inwoners als de ondersteuningsbehoefte de eigen kracht en die van het netwerk en de gemeenschap overstijgt.

We hebben een toegankelijk vangnet voor de inwoners die ondersteuning nodig hebben. Inwoners die zich voor ondersteuning melden worden geholpen bij hun vraag. Als inwoners hun vraag niet alleen of met inzet van het netwerk kunnen oplossen, helpen we de inwoners met de inzet van voorzieningen. De ondersteuning wordt gemiddeld goed gewaardeerd. Dit willen we zo houden. Tegelijkertijd willen we de ondersteuning op lange termijn betaalbaar houden, om iedereen die dat nodig heeft te kunnen blijven helpen . Wij blijven daarom goed kijken op welke manier we de ondersteuning het meest passend kunnen organiseren. Passend organiseren betekent aanvullend op dat wat inwoners en dorpen zelf georganiseerd hebben.

Zo gaan we dat doen

4.2 Werk en inkomen

Kaders

Terug naar navigatie - Kaders

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Onze inwoners participeren in de samenleving naar vermogen en behoefte

Terug naar navigatie - Onze inwoners participeren in de samenleving naar vermogen en behoefte

De economische vooruitzichten zijn slecht en de onzekerheid rondom corona de druk op werkgelegenheid verhogen, willen we die laatste groep klein houden. Dat wordt niet makkelijk. Het CPB voorspelt een landelijk werkgelegenheidsverlies van 45%. Omdat onze arbeidsmarkt regio gemiddeld beter scoort dan landelijk en we als Horst aan de maas in de afgelopen jaren onze uitkeringslasten reeds met 10% naar beneden hebben kunnen brengen, houden wij in onze begroting bij gelijkblijvend beleid, rekening met een stijging van uitkeringslasten van 35 %.

Zo gaan we dat doen

4.3 Arbeidsmigranten

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

De huisvesting van arbeidsmigranten is adequaat en lokaal gedragen waarbij de economische en sociale belangen in balans zijn

Terug naar navigatie - De huisvesting van arbeidsmigranten is adequaat en lokaal gedragen waarbij de economische en sociale belangen in balans zijn

We hebben een arbeidsmarkt waarin veel arbeidsmigranten in de regio komen werken. We zullen daarom extra investeren om de werkgelegenheid te verdelen tussen arbeidsmigranten en de inwoners die hun baan hebben verloren. We gaan met werkgevers in gesprek over de bijdrage die zij kunnen leveren om werkgelegenheid te behouden inwoners die werkloos zijn én over de sociale integratie van de arbeidsmigranten die zich hier willen vestigen op de lange termijn. We gaan een duidelijk onderscheid maken in beleid en aanpak, voor short stay en long stay. Een eenduidige registratie en dienstverlening is daarbij belangrijk.

Zo gaan we dat doen

4.4 Nieuwkomers

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Nieuwkomers hebben gelijkwaardige kansen voor maximale participatie in Horst aan de Maas

Terug naar navigatie - Nieuwkomers hebben gelijkwaardige kansen voor maximale participatie in Horst aan de Maas

De nieuwkomers zijn onze nieuwe buren en maken onderdeel uit van onze gemeenschap nu en in de toekomst. Om een bijdrage te kunnen leveren aan die gemeenschap is sociale integratie een voorwaarden.

We hebben de taak om jaarlijks conform een opgelegde taakstelling van het rijk, statushouders te huisvesten. In samenwerking met Wonen Limburg en Vluchtelingenwerk zorgen we ervoor dat dit op een adequate wijze gebeurt.

Via de inzet van maatschappelijke begeleiding zorgen we ervoor dat statushouders die zich in onze gemeente vestigen, zo snel mogelijk kennis maken met onze cultuur en starten met taalles. Daarnaast gaan we via de wet Inburgering er voor zorgen dat statushouders zo snel mogelijk participeren. 

Zo gaan we dat doen

4.5 Gezondste regio 2025

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

In 2025 behoort de gemeente Horst aan de Maas tot Gezondste Regio van Nederland.

Terug naar navigatie - In 2025 behoort de gemeente Horst aan de Maas tot Gezondste Regio van Nederland.

Als gemeente maken we onderdeel uit van de GR 2025 . We werken conform het principe positieve gezondheid. Vanuit  beleidsterreinen leggen we een verbinding en dragen we bij aan de GR2025. Dat wil zeggen dat we kijken naar de kansen die er op dat (beleids)terrein liggen om een bijdrage te leveren aan de gezondheid in de breedste zin van het woord.

Zo gaan we dat doen

4.6 Inwonerparticipatie en Inwonerinitiatieven

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners meebouwen aan de huidige én de toekomstige vitale gemeenschap (overheidsparticipatie).

Terug naar navigatie - Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners meebouwen aan de huidige én de toekomstige vitale gemeenschap (overheidsparticipatie).

Deze doelstelling is gericht op samenwerking tussen inwoners en de gemeente.  We zien dat onze gemeenschappen zich kenmerken door veel actieve inwoners. Inwoners pakken zelf initiatieven op. Het gaat over initiatieven die hulp bieden aan andere inwoners,  maar ook om initiatieven ter verbetering van de directe leefomgeving.  Dit betekent een verschuiving in rollen en verantwoordelijkheden voor onze inwoners, ons college en de raad (overheidsparticipatie). Bij deze doelstelling past een faciliterende rol van de overheid. 

Naast deze inwonersinitiatieven willen we als gemeente inwoners ook graag mee  laten praten en meebeslissen over beleid en /of het vormgeven van hun eigen leefomgeving.  Het proces van inwonersparticipatie is goed op weg, maar is nog steeds in ontwikkeling.

We leren hoe we de samenwerking in de verschillende rollen het beste kunnen vormgeven.

Zo gaan we dat doen

4.7 Burgerzaken

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

We zijn een deskundige en betrouwbare publieke dienstverlener

Terug naar navigatie - We zijn een deskundige en betrouwbare publieke dienstverlener

De nieuwe uitgangspunten op dienstverlening en de servicenormen zijn in regionaal verband vastgesteld. We zijn nu druk bezig om de monitoring hiervan op orde te krijgen, zodat we kunnen sturen op feiten.

Zo gaan we dat doen

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren

Beleidsindicatoren programma 4 2017 2018 2019 2020 2021
Banen per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15 t/m 64 jaar 682 698 713 N.n.b N.n.b
Kinderen tot 18 jaar in een uitkeringsgezin 3% 3% N.n.b N.n.b N.n.b
Werkzame beroepsbevolking t.o.v. de beroepsbevolking   per 1.000 inwoners 718 715 745 N.n.b N.n.b
Personen met een bijstandsuitkering per 10.000 bewoners 156,2 134,2 130,4 N.n.b N.n.b
Jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp 9,6% 9,7% 10,3% N.n.b N.n.b
Jongeren tot 18 jaar met jeugdbescherming 1,1% 1,2% 1,2% N.n.b N.n.b
Wmo-cliënten met een maatwerkarrangement per 10.000 inwoners 430 460 500 N.n.b N.n.b
Lopende re-integratievoorzieningen bij 15 tot 64 jarigen per 10.000 inwoners 121,2 121 N.n.b N.n.b N.n.b
Werkloze jongeren in de leeftijd van 16 t/m 22 jaar 1% 1% N.n.b N.n.B N.n.b

 

Wat gaat dat kosten?

Terug naar navigatie - Wat gaat dat kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie 2019 werkelijk 2020 begroot na wijziging 2021 begroot 2022 begroot 2023 begroot 2024 begroot
Lasten -42.551 -46.024 -45.073 -45.507 -45.243 -45.116
Baten 10.848 8.694 8.121 8.683 9.266 9.877
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -31.703 -37.330 -36.952 -36.824 -35.977 -35.239
Onttrekkingen 3.827 1.969 168 271 272 272
Stortingen -4.814 -55 -24 -55 -55 -55
Mutaties reserves -987 1.914 144 216 217 217

Aanvullende financiële informatie

Terug naar navigatie - Aanvullende financiële informatie

Onderstaande tabel geeft het verloop van de begroting sinds de vastgestelde meerjarenbegroting 2020-2023 weer.

 

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

Lasten inclusief mutatie reserves

 

 

 

 

Meerjarenbegroting 2020-2023

-43.657

-43.361

-43.105

-43.242

Raadsbesluiten t/m 13 juli

-351

-293

-293

-293

 

 

 

 

 

Lasten - Actuele begroting

-44.008

-43.654

-43.397

-43.535

Autonome ontwikkelingen

-297

-212

-242

-162

Gemeentefonds

-10

-10

-10

-10

Nieuw beleid

-35

-40

-40

-40

Corona effecten

-1.119

-1.811

-1.973

-1.973

Ombuigingen

-35

0

0

0

Ombuigingen begroting 2021

381

639

842

912

Overige technische mutaties

-167

-233

-233

-233

Rente, afschrijving en financiering

542

108

104

228

Diverse kleine mutaties < € 50.000

-1

-1

-1

-11

Loon- en prijscompensatie

-347

-347

-347

-347

Totaal lasten Meerjarenbegroting 2021-2024

-45.097

-45.562

-45.298

-45.171

 

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

Baten inclusief mutatie reserves

 

 

 

 

Meerjarenbegroting 2020-2023

9.160

9.091

9.026

9.026

Raadsbesluiten t/m 13 juli

-741

-806

-806

-806

 

 

 

 

 

Baten - Actuele begroting

8.419

8.285

8.220

8.220

Autonome ontwikkelingen

26

29

78

388

Nieuw beleid

13

-22

-21

-20

Corona effecten

0

671

1.271

1.471

Ombuigingen

35

0

0

0

Ombuigingen begroting 2021

0

0

0

100

Overige technische mutaties

-66

0

0

0

Rente, afschrijving en financiering

-139

-10

-9

-10

Loon- en prijscompensatie

1

1

1

1

Totaal baten Meerjarenbegroting 2021-2024

8.288

8.954

9.539

10.149

Soc. maatschap., participatie en voorz.

-36.809

-36.608

-35.759

-35.022

 

Onderstaande tabel bevat de toelichting op de financiële mutaties uit deze meerjarenbegroting.

Autonome ontwikkelingen

 2021
raming

 2022
raming

 2023
raming

 2024
raming

Burgerzaken

 

Lasten

-21

-22

-21

-188

 

Baten

8

11

78

388

De budgetten van Burgerzaken worden geactualiseerd. In 2024 is de paspoortdip als gevolg van de verlenging van de geldigheid van 5 naar 10 jaar voorbij.

Huurinkomsten Junior-college

 

 

 

 

 

Lasten

-17

-17

0

0

 

Baten

17

17

0

0

Door de investering in het Junior-college worden extra huurinkomsten gerealiseerd.

Participatie integratie uitkering WSW - doorbetaling aan de NLW

 

 

 

 

 

Lasten

-259

-173

-221

26

 

Baten

0

0

0

0

Zowel de omvang als ook de verdeling van de integratie uitkering wijzigt. De omvang van de integratie uitkering Participatie wijzigt door de toekenning van de loon- en prijsbijstelling 2020. De verdeling van de integratie uitkering wijzigt door actualisatie van de verdeling van de Wsw-middelen binnen de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De Wsw-verdeling vanaf 2020 is geactualiseerd met de realisaties van het gemiddeld aantal StandaardEenheid (SE) in 2019 en de blijf-kansen van Wsw-werknemers voor de jaren 2020 en verder. Het bedrag dat we van het rijk ontvangen voor WSW wordt doorbetaald aan de NLW. Tegenover het voordeel in 2024 staat een nadeel in de integratie uitkering sociaal domein die we van het rijk ontvangen via de algemene uitkering uit het gemeentefonds.

 

Gemeentefonds

 2021
raming

 2022
raming

 2023
raming

 2024
raming

Stelpost lasten inburgering (IU) - opgenomen taakstelling

 

Lasten

-10

-10

-10

-10

 

Baten

0

0

0

0

Met ingang van 1 juli 2021 treedt de nieuwe Wet inburgering in werking. In de begroting 2020 is, vooruitlopend op toekenning van de rijksbijdrage inburgering, al een ombuiging van € 10.000 opgenomen voor het structureel benodigde budget voor de uitvoering van deze nieuwe taak. Daardoor stond in onze begroting wel een taakstelling, maar nog geen budget. De integratie uitkering maakt met ingang van de meicirculaire 2020 onderdeel uit van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Voor de jaren 2021 en 2022 is resp. € 54.000, € 121.000 toegekend en vervolgens structureel € 133.000. Deze middelen zijn, hoewel niet geoormerkt, bedoeld voor de uitvoering van de wettelijke taak. Door de opgenomen ombuiging van € 10.000, wordt dit deel van de toegekende rijksmiddelen voor inburgering op voorhand niet ingezet als budget voor dat doel.

 

Nieuw beleid

  2021
raming

  2022
raming

  2023
raming

  2024
raming

Ambitie kadernota 2021 - investering in de Smetenhof

 

Lasten

0

-40

-40

-40

 

Baten

0

0

0

0

Een investering van € 750.000 in de Smetenhof is nodig om ruimtes gelijktijdig (geluidsdicht) te kunnen verhuren. De afronding van de werkzaamheden vindt plaats in 2021, waardoor de kapitaallasten vanaf 2022 in de begroting worden opgenomen.

Reserves actualisatie

 

 

 

 

Lasten

-35

0

0

0

 

Baten

35

0

0

0

Er is kritisch gekeken naar de stand van alle reserves en eventuele claims die er nog op liggen. Dit heeft er toe geleid dat een aantal reserves afgeraamd en opgeheven kan worden. Daarnaast zijn de claims die op de algemene reserve vrij aanwendbaar lagen, overgeboekt naar een nieuwe reserve “Reserve Onderhanden”. Op deze manier is direct duidelijk hoeveel er van de reserve vrij beschikbaar is.

Vrijval reserve kapitaallasten

 

 

 

 

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

-22

-22

-21

-20

De reserve voor kapitaallasten kan gedeeltelijk vrijvallen omdat het rentepercentage de afgelopen jaren fors is gedaald. De stortingen van investeringen (incl. rente) zijn niet gewijzigd, waardoor er meer in de reserve zit dan nodig is om de afschrijvingslasten te dekken. Daarnaast ontstaat er een jaarlijks voordeel omdat er geen rentelasten meer aan de reserve worden toegerekend. Dit voordeel is in verschillende programma’s zichtbaar.

 

Ombuigingen

 2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

WMO Begeleiding individueel bijdrage gemeente Venlo

 

Lasten

-35

0

0

0

 

Baten

35

0

0

0

Door de aanstaande decentralisatie van maatschappelijke opvang (MO) en beschermd wonen (BW), verschuiven de zorgkosten van MO en BW naar Begeleiding individueel. Omdat de rijksmiddelen voor maatschappelijke opvang naar de gemeente Venlo gaan als centrumgemeente, ontvangen we van Venlo compensatie in de stijgende kosten. Deze compensatie levert een bijdrage aan de realisatie van de nog te realiseren ombuiging in het sociaal domein.

 

Corona effecten

2021
raming

 2022
raming

2023
raming

 2024
raming

Extra kosten Tweede kamer verkiezingen - corona maatregelen

 

Lasten

-40

0

0

0

 

Baten

0

0

0

0

Voor de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021 zijn er aanvullende maatregelen nodig zodat het stemmen corona-proof verloopt.

Participatiewet - WWB - IOAW - IOAZ stijging uitkeringslasten +25%

 

 

 

 

Lasten

-962

-1.636

-1.595

-1.595

 

Baten

0

0

0

0

Door de coronacrisis kan het aantal bijstandsuitkeringen in 2022 op basis het tweede golf scenario oplopen tot 438. Dit is ingeven door het meest negatieve scenario van het CPB (scenario's: matig herstel, volledig herstel, zwak herstel en tweede golf). Dat is bijna de helft meer dan het aantal in 2019 (292). De cijfers van het CBS zijn landelijke aantallen. Het UWV publiceert de regionale werkloosheidcijfers. Daarom hebben we de verwachte doorval naar de bijstand berekend op basis van de cijfers van het UWV. Voor de berekening van de uitkeringslasten ultimo 2022 gaan we uit van een stijging van 25%, met daarna een geleidelijke afloop naar +15% en +10% . Daarmee kiezen we voor een prognose op basis van actuele werkloosheidscijfers. De uiterste scenario’s, volledig herstel +15% en tweede golf +51%, vallen daarmee af. Naar verwachting treedt het grootste effect van de coronamaatregelen voor de uitkeringslasten in 2021 op. Het is niet uit te sluiten dat er ook al in 2020 effecten in het aantal bijstandsuitkeringen merkbaar zijn.
Stelpost toename BUIG-budget

 

 

 

 

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

0

671

1.271

1.471

De financiering vanuit het Rijk voor de Participatiewet vindt plaats via de zogenaamde gebundelde uitkering (BUIG). Omdat het aantal mensen dat een bijstandsuitkering krijgt stijgt, is de verwachting dat de BUIG die stijging (deels) gaat volgen. Daar zit echter een vertraging op. Het macrobudget wordt namelijk gebaseerd op de realisatie van jaar t-1. De hier opgenomen bedragen zijn een aanname. De uiteindelijke realisatie zal afwijken. Dit kan in positieve maar ook in negatieve zin. Daarbij spelen tal van factoren een rol. Niet alleen onze lokale ontwikkeling van het aantal mensen met een bijstandsuitkering. Ook de landelijke ontwikkelingen, hoe lokaal en landelijk zich tot elkaar verhouden, de gevolgen van het rijksbeleid en een eventuele aanpassing van de verdeelsystematiek zijn van invloed.

 

Ombuigingen begroting 2021

2021 
raming

2022
raming 

2023
raming 

2024
raming 

Gemeenschapsaccommodaties

 

Lasten

0

0

0 0

 

Baten

0

0

0

100
De netto kosten voor subsidie en de instandhouding van gemeenschapshuizen en MFC’s bedragen ruim € 1 miljoen. Dat is het bedrag na aftrek van ontvangen huren. Eventuele verlaging van de gemeentelijke bijdragen en/of verhoging van de huren leiden naar verwachting tot aanzienlijke maatschappelijke weerstand. Dat zou een negatief effect hebben op de exploitatie van de veelal gesubsidieerde gebruikers. In het MIP/MJOP (voor alle gemeentelijke accommodaties) is al een taakstelling van € 100.000 opgenomen. Om de kosten verder te beheersen, is een actieve budget-neutrale privatiseringsstrategie denkbaar. Budgetneutraal betekent dat dit niet kan worden ingeboekt als een ombuiging. Zo'n strategie verkleint de strategische afhankelijkheid van de gemeente voor de diverse accommodaties op langere termijn. Dit vraagt om bereidheid van de dorpen om zelf de verantwoordelijkheid voor het eigendom en langjarig beheer van het gemeenschapshuis over te nemen. En de bereidheid van de gemeente om actief een stap terug te doen (bij gelijkblijvend macrobudget).

Herinrichten WMO-taken

 

 

 

 

 

Lasten

50

50

50

50

 

Baten

0

0

0

0
We voeren WMO-taken niet volledig uit. Het vangnet sociaal domein is hiermee dan niet volledig. We verstrekken bijvoorbeeld bepaalde producten niet meer aan onze inwoners. Dit sluit aan bij het opzoeken van de grenzen en er soms net iets over heen gaan. Het wettelijk recht blijft echter bestaan. Er bestaat een risico dat inwoners bezwaar gaan maken.
Ophoging stelpost ombuiging actieplan Sociaal Domein in verband met de forse daling van het BUIG-budget

 

Lasten

200

400

400

400

 

Baten

0

0

0

0

Uitgaande van de pre-corona-situatie kan het standpunt worden ingenomen dat de verlaging van de BUIG-middelen tenminste gedeeltelijk moet worden opgelost in het sociaal domein (o.a. participatie en WMO). De kern van de aanpak zou kunnen zijn dat we een groter beroep doen op de samenleving: inwoners, werkgevers, instellingen. De economische effecten van de corona-crisis leiden waarschijnlijk gelijktijdig tot aanvullende kosten: meer inwoners met een uitkering en extra inzet om hen weer aan het werk te krijgen. Daarnaast heeft de crisis een mogelijk negatief effect op de eerder opgenomen taakstelling die oploopt tot € 600.000 (met name voor jeugdhulp). De taakstelling wordt door uitvoering van het Actieplan Sociaal Domein opgepakt.
Prioriteitsgelden dorpsraden verlagen

 

 

 

 

 

Lasten

0

0

0

45

 

Baten

0

0

0

0

Het budget voor prioriteitsgelden bedraagt € 130.000. Prioriteitsgelden zijn geen wettelijke verplichting maar passen in het principe om verantwoordelijkheid van onderop te stimuleren. De dorpsraden/platforms beheren het budget en bepalen zelf waaraan dat wordt uitgegeven. Bij verlaging van dit budget is weerstand uit de dorpen te verwachten. Daar staat tegenover dat dorpen met de prioriteitsgelden reserves hebben opgebouwd. We voorzien een herverdeling van financiën, andere vormen van financiering van hulp en ondersteuning en herijking van het subsidiekader. De prioriteitsgelden moeten hierbij aansluiten.
Verlagen budget Gezondste Regio (GR2025)

 

Lasten

14

14

14

14

 

Baten

0

0

0

0

Het budget voor de Gezondste Regio 2025 ad € 44.000 kan worden verlaagd. Dat staat wel haaks op de nieuwe regiovisie. Een verlaging van het budget roept bij de partners in deze beweging vragen op over het 'commitment' van onze gemeente. Daar staat tegenover dat de GR2025 inmiddels door de hele regio financieel wordt gesteund.
Verlagen subsidies voor professionele organisaties

 

Lasten

0

0

0

25

 

Baten

0

0

0

0

We verstrekken enkele subsidies aan professionele organisatie in het sociaal domein. Het totaalbedrag dat we aan budgetsubsidies verstrekken is € 1,8 mln. Het is technisch mogelijk deze subsidies te verlagen. Dat staat echter op gespannen voet met de eerdere opgenomen taakstelling 'herijking subsidiebeleid' . Die gaat uit van een structurele ombuiging van € 200.000 met ingang van 2022. Die spanning zien we ook in relatie tot de taakstelling 'Actieplan Sociaal Domein'. Die loopt op van € 300.000 in 2020 naar € 600.000 structureel met ingang van 2022. Bovendien zou een verlaging van deze subsidie ingaan tegen de wens om maatwerk-voorzieningen (ingekochte zorg op basis van indicatie) om te buigen naar voorliggende voorzieningen (preventief, algemeen toegankelijk). Dat is juist de strategie voor kostenreductie in het sociaal domein. Door verlaging van deze subsidie komt dit oplossingsvermogen daarmee onder druk.

Meerjarige investeringen op basis van al genomen besluiten, die vanaf 2021 starten

  Bruto
investering
Bijdragen
derden
Netto
investering
2021 2022 2023 2024
WMO individuele voorzieningen 2021 450   450 450      
WMO individuele voorzieningen 2022 450   450   450    
WMO individuele voorzieningen 2023 450   450     450  
WMO individuele voorzieningen 2024 450   450       450

Nieuwe investeringen/ambities die, conform Kadernota, als stelpost opgenomen zijn in de MJB 2021-2024 en nog goedgekeurd moeten worden door de raad

  Bruto
investering
Bijdragen
derden
Netto
investering
2021 2022 2023 2024
Investering Smetenhof Lottum 750   750 750