8. Financiën

8. Financiën

Terug naar navigatie - 8. Financiën

WAT IS ONZE UITDAGING?

Ons uitgangspunt is een (meerjaren)begroting die structureel in evenwicht is. Structurele lasten worden gedekt door structurele baten. Hierbij hoort ook dat we de financiële weerbaarheid niet verlagen. We spreken het eigen vermogen alleen aan als er echt niet aan valt te ontkomen.
Bovendien laten we de lastendruk niet verder toenemen dan strikt noodzakelijk is. We zorgen voor een evenwichtig beleid waarbij we ruimte houden voor nieuwe ontwikkelingen en dat afwegen tegenover de ontwikkeling van de lastendruk. We hanteren voor de afvalstoffenheffing en rioolheffing het uitgangspunt van kostendekkende heffingen.

We zien vooral externe ontwikkelingen op ons af komen die ertoe leiden dat onze structurele baten aanzienlijk (gaan) dalen. Om tot een (meerjaren)begroting te komen die structureel sluitend is, valt er niet te ontkomen aan aanvullende ombuigingen.

We leven momenteel in bijzondere omstandigheden. Naast een terugval aan inkomsten zijn er forse risico’s. Die staan beschreven in de paragraaf "Weerstandsvermogen en risicobeheersing". Maar we zien ook kansen. We zetten de schaarse middelen slim in zodat inwoners en ondernemers daarvan profijt hebben. Zo hebben we met de Regiodeal en het Investeringsprogramma “ingetekend” op het gezamenlijk uitvoeren van programma’s met de Regiogemeenten. De gemeentelijk geïnvesteerde gelden worden daarbij door de provincie verdubbeld en met de bijdrage van het Rijk verviervoudigd.

Wij denken met deze (meerjaren)begroting een evenwichtig pakket aan maatregelen neer te leggen waarbij we de balans hebben gevonden om tegelijkertijd te kunnen blijven investeren.

Onder dit programma vallen de volgende beleidsvelden:

8.1 Financiering en algemene lasten en baten
8.2 Algemene dekkingsmiddelen
8.3 Vennootschapsbelasting (Vpb)
8.4 Onvoorzien

8.1 Financiering en algemene lasten en baten

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

We hebben een gezonde duurzame financiële positie.

Terug naar navigatie - We hebben een gezonde duurzame financiële positie.

Een gezonde  en duurzame financiële positie vertaalt zich naar repressief toezicht van de provincie, een goedkeurend oordeel van de accountant bij de jaarrekening en het uitvoeren van onze werkzaamheden binnen de daarvoor beschikbaar gestelde budgetten en kaders zoals wet- & regelgeving.

Zo gaan we dat doen

8.2 Algemene dekkingsmiddelen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

We hebben grip op de algemene uitkering uit het gemeentefonds.

Terug naar navigatie - We hebben grip op de algemene uitkering uit het gemeentefonds.

Gemeenten ontvangen geld van de Rijksoverheid uit het gemeentefonds en betalen hiermee een deel van de uitgaven. De zogenaamde Algemene Uitkering. We halen het maximale uit deze Algemene Uitkering door de circulaires tijdig, met de juiste cijfers en actuele parameters door te rekenen.

Zo gaan we dat doen

We voeren de Wet WOZ en heffing en invordering van de gemeentelijke belastingen op een voor de klant zo efficiënt en effectief mogelijke manier uit.

Terug naar navigatie - We voeren de Wet WOZ en heffing en invordering van de gemeentelijke belastingen op een voor de klant zo efficiënt en effectief mogelijke manier uit.

Een deel van de inkomsten van de gemeente bestaat uit belastingen en heffingen. Met het zo efficiënt en effectief mogelijk opleggen en invorderen van deze opbrengsten worden de kosten zo laag mogelijk gehouden.

Zo gaan we dat doen

8.3 Vennootschapsbelasting (VpB)

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

We beschikken over een efficiënte en effectieve registratie voor de vennootschapsbelasting (Vpb).

Terug naar navigatie - We beschikken over een efficiënte en effectieve registratie voor de vennootschapsbelasting (Vpb).

Sinds 2016 is een gemeente, op onderdelen, vennootschapsbelastingplichtig (Vpb) en dient hiervoor jaarlijks een aangifte in bij de Belastingdienst.

Zo gaan we dat doen

8.4 Onvoorzien

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren

Beleidsindicatoren programma 8 2017 2018 2019 2020 2021
Gemiddelde WOZ-waarde in duizend euro 235 242 251 N.n.b N.n.b
Gemeentelijke woonlasten eenpersoonshuishouden in euro's 742 701 696 757 N.n.b
Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden in euro's 807 745 741 813 N.n.b

 

Wat gaat dat kosten?

Terug naar navigatie - Wat gaat dat kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie 2019 werkelijk 2020 begroot na wijziging 2021 begroot 2022 begroot 2023 begroot 2024 begroot
Lasten -2.157 -2.734 -1.754 -2.240 -2.469 -2.328
Baten 72.112 73.230 77.799 78.570 77.873 77.085
Gerealiseerd saldo van baten en lasten 69.955 70.496 76.045 76.330 75.404 74.757
Onttrekkingen 2.006 3.785 -276 -146 194 194
Stortingen -152 -3.006 -50 -50 -50 -50
Mutaties reserves 1.854 779 -326 -196 144 144

Aanvullende financiële informatie

Terug naar navigatie - Aanvullende financiële informatie

Onderstaande tabel geeft het verloop van de begroting sinds de vastgestelde meerjarenbegroting 2020-2023 weer.

 

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

Lasten inclusief mutatie reserves

 

 

 

 

Meerjarenbegroting 2020-2023

-1.688

-1.680

-1.331

-1.301

Raadsbesluiten t/m 13 juli

-1.901

-2.055

-2.492

-2.485

 

 

 

 

 

Lasten - Actuele begroting

-3.589

-3.735

-3.823

-3.786

Autonome ontwikkelingen

264

177

226

185

Gemeentefonds

690

788

887

987

Nieuw beleid

-25

50

50

50

Ombuigingen begroting 2021

50

50

50

50

Overige technische mutaties

-13

-13

-13

-13

Rente, afschrijving en financiering

-500

-928

-1.215

-1.170

Loon- en prijscompensatie

1.320

1.319

1.319

1.319

Totaal lasten Meerjarenbegroting 2021-2024

-1.804

-2.291

-2.519

-2.378

 

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

Baten inclusief mutatie reserves

 

 

 

 

Meerjarenbegroting 2020-2023

74.872

75.448

75.929

75.929

Raadsbesluiten t/m 13 juli

1.970

2.938

3.307

3.251

 

 

 

 

 

Baten - Actuele begroting

76.842

78.386

79.326

79.180

Autonome ontwikkelingen

-283

-283

-179

-179

Gemeentefonds

200

-820

-1.850

-2.574

Nieuw beleid

25

-50

-50

-50

Ombuigingen begroting 2021

341

341 341 341

Rente, afschrijving en financiering

375

350

318

310

Diverse kleine mutaties < € 50.000

22

0

0

0

Compensatie Rijksoverheid voor gevolgen corona

0

500

250

250

Totaal baten Meerjarenbegroting 2021-2024

77.523

78.424

78.067

77.279

Financiën

75.718

76.133

75.548

74.901

Onderstaande tabel bevat de toelichting op de financiële mutaties uit deze meerjarenbegroting.

Autonome ontwikkelingen

2021
raming

2022
raming 

2023
raming 

2024
raming 

Daling dividend Bank Nederlandse Gemeenten

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

-179

-179

-179

-179

De provincie adviseert ons in de begroting 2021-2024 rekening te houden met een dividend van € 1,27 per aandeel voor de jaren 2021 tot en met 2024. We volgen het advies van de provincie.
Daling dividend Enexis Holding NV

 

 

 

 

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

-104

-104

0

0

De provincie adviseert ons in de begroting 2021-2024 rekening te houden met een dividend van € 0,50 per aandeel voor de jaren 2021 tot en met 2024.  De neerwaartse bijstelling van het dividend in 2021 en 2022 is het gevolg van de toegenomen kosten in de energietransitie. We volgen het advies van de provincie.

Integraal huisvestingsplan onderwijs 2020-2035

 

 

 

 

 

Lasten

-2

-3

-3

-3

 

Baten

0

0

0

0

De planning van het IHP onderwijs in de investeringsambitielijst wordt aangepast. In 2020 wordt een voorbereidingskrediet van € 100.000 opgenomen voor basisschool de Weisterbeek met een dekking uit het totaal krediet IHP in de investeringsambitielijst. Daarnaast wordt in 2021 een voorbereidingskrediet van € 100.000 opgenomen voor de verdere uitwerking van het IHP voor Sevenum.

Participatie integratie uitkering WSW- doorbetaling aan de NLW

 

Lasten

265

180

229

188

 

Baten

0

0

0

0

Zowel de omvang als ook de verdeling van de integratie uitkering wijzigt. De omvang van de integratie uitkering Participatie wijzigt door de toekenning van de loon- en prijsbijstelling 2020. De verdeling van de integratie uitkering wijzigt door actualisatie van de verdeling van de Wsw-middelen binnen de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De Wsw-verdeling vanaf 2020 is geactualiseerd met de realisaties van het gemiddeld aantal StandaardEenheid (SE) in 2019 en de blijf-kansen van Wsw-werknemers voor de jaren 2020 en verder. Het bedrag dat we van het rijk ontvangen voor WSW wordt doorbetaald aan de NLW. Tegenover het voordeel in 2024 staat een nadeel in de integratie uitkering sociaal domein die we van het rijk ontvangen via de algemene uitkering uit het gemeentefonds.

Gemeentefonds

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

(Compensatie-) regeling Voogdij/18+

 

 

 

 

 

Lasten

-141

-141

-141

-141

 

Baten

200

150

150

0

Bij de verwerking van de meicirculaire 2020 in de begroting en meerjarenraming zijn de stelposten voor 2021 en 2022 ten onrechte geboekt. De raming voor 2021 is gebaseerd op een declaratie in 2020 aan de hand van de realisatie 2019. De raming in 2022 is gebaseerd op een declaratie in 2021 aan de hand van de realisatie in 2020. Door uitstel van de invoering van het woonplaatsbeginsel naar 1 januari 2022 loopt de huidige financieringssystematiek een jaar langer. Daarmee loopt ook de compensatieregeling door. Dat betekent een declaratie in 2022 aan de hand van de realisatie in 2021 met een compensatie in 2023. Met de kanttekening dat we blijven voldoen aan de regeling en het grensbedrag waarboven compensatie plaats vindt halen. Tegenover het voordeel van de compensatieregeling staat een structureel nadeel door een daling van onze integratie uitkering Voogdij/18+.
Herijking algemene uitkering sociaal domein

 

 

 

 

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

0

0

-1.000

-1.386

In juni zijn de gevolgen van de herijking in het sociaal domein bekend geworden. Gemeenten met 20.000 – 50.000 inwoners krijgen gemiddeld € 33,35 minder voor het sociaal domein. Voor Horst aan de Maas is dit nagenoeg € 1,4 miljoen (in 2024).
Herijking van het gemeentefonds

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

0

-1.000

-1.000

-1.000

Vanaf 2022 wordt de algemene uitkering uit het gemeentefonds anders verdeeld. Dat wordt ook wel ‘herijking gemeentefonds’ genoemd. De verwachting is dat die financieel ongunstig uitpakt voor Horstaan de Maas. Eens in de 10 tot 15 jaar wordt het gemeentefonds tegen het licht gehouden. Een commissie onderzoekt dan of de verdeelmaatstaven voor het fonds nog aansluiten bij de werkelijkheid. Deskundigen verwachten dat plattelandsgemeenten er bij deze herijking maximaal ca. € 100 per inwoner op achteruit gaan. Omdat hierover nog veel onduidelijkheid is houden we rekening met een negatief herverdeeleffect van € 1.000.000. Dat is ongeveer € 25 per inwoner. De verwachting is echter dat het nadelige financiële effect de € 25 zal overstijgen.
Integratie-uitkering Sociaal Domein

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

0

0

0

-188

Aansluiting voor het budget rijksbijdrage deelfonds (integratie uitkering) Sociaal Domein met de meicirculaire 2020. Tegenover de lagere inkomsten uit de rijksbijdrage in 2024, staat een voordeel omdat we ook minder hoeven door te betalen aan de NLW.
Stelpost lasten inburgering (IU) - opgenomen taakstelling

 

Lasten

10

10

10

10

 

Baten

0

0

0

0

Met ingang van 1 juli 2021 treedt de nieuwe Wet inburgering in werking. In de begroting 2020 is, vooruitlopend op toekenning van de rijksbijdrage inburgering, al een ombuiging van € 10.000 opgenomen voor het structureel benodigde budget voor de uitvoering van deze nieuwe taak. Daardoor stond in onze begroting wel een taakstelling, maar nog geen budget. De integratie uitkering maakt met ingang van de meicirculaire 2020 onderdeel uit van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Voor de jaren 2021 en 2022 is resp. € 54.000, € 121.000 toegekend en vervolgens structureel € 133.000. Deze middelen zijn, hoewel niet geoormerkt, bedoeld voor de uitvoering van de wettelijke taak. Door de opgenomen ombuiging van € 10.000, zetten we op voorhand €10.000 minder opzij voor de uitvoering van de nieuwe Wet inburgering.
Verlenging regeling Sportakkoord

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

0

30

0

0

De landelijke regeling Sportakkoord is met een jaar verlengd tot en met 2022. Dit betekent dat we ook voor 2022 een uitkering aan kunnen vragen bij het ministerie van VWS voor de uitvoering van het Sportakkoord. De middelen zijn geoormerkt. Tegenover de rijksbijdrage staat in onze begroting voor hetzelfde bedrag een budget voor de uitvoering. Verantwoording vindt plaats via de SiSabijlage in de jaarstukken.
Vrijval stelpost indexatie sociaal domein

 

Lasten

226

226

226

226

 

Baten

0

0

0

0

Bij de meicirculaire is rekening gehouden met een indexering van prijzen, o.a. voor zorgkosten in het sociaal domein. Dit resulteerde in een toename van de algemene uitkering. Omdat de indexering leidt tot hogere lasten, is een deel van de toename van de algemene uitkering weggezet in een stelpost. Een deel van die stelpost kan structureel vrijvallen. Wij zien namelijk bij de begroting dat de lasten niet navenant stijgen.

Vrijval stelpost toename hoeveelheid maatstaven

 

Lasten

600

700

800

900

 

Baten

0

0

0

0

Bij de meicirculaire is bij een aantal maatstaven (met name in het sociale cluster) rekening gehouden met een toename in de aantallen. Dit resulteerde in een toename van de algemene uitkering. Dit kan leiden tot een toename van budgetten aan de lastenkant. Daarom is een deel van de toename van de algemene uitkering weggezet in een stelpost. Een deel van die stelpost kan structureel vrijvallen. We zien namelijk bij de begroting dat de lasten niet navenant stijgen.
Vrijval stelposten lasten

 

Lasten

-5

-7

-8

-8

 

Baten

0

0

0

0

Bij het doorrekenen van de gemeentefonds-circulaires worden stelposten opgenomen voor mogelijke toekomstige budgetten. Een eventueel saldo valt vrij.

Nieuw beleid

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

Reserves actualisatie

 

 

 

 

 

Lasten

0

50

50

50

 

Baten

0

-50

-50

-50

Er is kritisch gekeken naar de stand van alle reserves en eventuele claims die er nog op liggen. Dit heeft er toe geleid dat een aantal reserves afgeraamd en opgeheven kan worden. Daarnaast zijn de claims die op de algemene reserve vrij aanwendbaar lagen, overgeboekt naar een nieuwe reserve “Reserve Onderhanden”. Op deze manier is direct duidelijk hoeveel er van de reserve vrij beschikbaar is.
Subsidieaanvraag kerkenvisie Horst aan de Maas

 

 

 

 

 

Lasten

-25

0

0

0

 

Baten

25

0

0

0

De Federatie Maasdorpen stelt een kerkenvisie op over de toekomst van de kerken in Horst aan de Maas. De gemeente levert een financiële bijdrage aan het onderzoek dat hiervoor wordt gedaan. Die bijdrage is gelijk aan de subsidie die het Rijk hiervoor beschikbaar stelt.

Ombuigingen begroting 2021

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

Extra verhoging OZB-tarieven 3%

 

 

 

 

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

341 341 341 341
Een verhoging van het OZB-tarief met 1% leidt tot € 115.000 meer inkomsten. Het OZB-tarief woningen in Horst aan de Maas is 0,1483% Dat is (1%) lager dan het gewogen provinciaal gemiddelde van (0,1501%). De verschillen tussen gemeenten zijn aanzienlijk. De tarieven variëren tussen 35% onder en 37% boven het gewogen provinciaal gemiddelde. Het OZB-tarief voor woningen is in onze gemeente in 2017-2019 met 12% gedaald (OZB-verevening bedrijven-woningen). Het huidige OZB-tarief voor niet-woningen (0,442%; eigenaar en gebruiker opgeteld) is flink lager (12%) dan het provinciaal gemiddelde (na de stijging in 2017-2019 door de OZB-verevening bedrijven-woningen). De verschillen tussen gemeenten zijn heel fors en variëren tussen 50% onder en 110% boven het gemiddelde. In vergelijking met Horst aan de Maas zijn de tarieven van Venray en Venlo respectievelijk 23% en 46% hoger en de tarieven van Peel en Maas 17% lager.

Verlagen budget voor economische stimulering

 

Lasten

50

50

50

50

 

Baten

0

0

0

0

Het budget (€ 100.000) voor het aanjagen van economisch-innovatieve ontwikkelingen kan worden verlaagd. De helft van dit budget verstrekt de gemeente aan ondernemers via een lokale subsidieregeling voor economische innovaties. De andere helft wordt ingezet als dekking van de reguliere uitvoeringskosten. Deze zou kunnen worden beëindigd. De BING-subsidie (via Agrifood-campus bekostigd uit regiobijdrage) staat hier los van.

Compensatie Rijksoverheid voor gevolgen corona

2021
raming

2022
raming

2023
raming

2024
raming

Compensatie Rijksoverheid voor gevolgen corona

 

 

 

 

 

Lasten

0

0

0

0

 

Baten

0 500 250 250
Voor diverse posten in de begroting verwachten we gecompenseerd te worden door de Rijksoverheid. De compensatie verwachten we voornamelijk op de extra kosten van de bijstandsgerechtigden. Mocht volgend jaar blijken dat de Rijksoverheid de financiële effecten van corona onvoldoende compenseert, dan is het noodzakelijk dat we aanvullende ombuigingsmaatregelen treffen. Daarbij gaat het om OZB-verhoging en/of beperking van het investeringskader.