De paragraaf kapitaalgoederen geeft inzicht in de vastgestelde beleidskaders voor het beheer en onderhoud van infrastructuur en voorzieningen in de openbare ruimte. Het gaat hierbij om wegen, riolering, groen en gemeentelijke gebouwen. De kapitaalgoederen leveren een bijdrage aan de realisatie van gemeentelijke doelen op het gebied van wegen, milieu en duurzaamheid, openbaar groen, onderwijs en dienstverlening.
De raad heeft bij het vaststellen van de onderhoud en beheerprogramma’s de keuze uit kwaliteitsniveaus. Daarmee heeft zij een afwegingskader voor de inzet van financiële middelen, voor zover deze passend zijn binnen de financiële positie van de gemeente. In de tabellen van deze paragraaf is geen rekening gehouden met de directe kosten.
In deze paragraaf worden ook de doelstellingen en maatregelen voor de (gemeentelijk)gebouwen weergegeven. Er zijn ook doelstellingen en maatregelen van wegen, riolering en openbaar groen zijn in de betreffende programma's opgenomen.
1. Wegen
In het programma 2 wonen mobiliteit en openbare ruimte is als hoofddoelstelling opgenomen een openbare ruimte die schoon, heel, veilig en goed toegankelijk is.
Er is in 2020 een nieuw Wegbeheerplan opgesteld. Het Wegbeheerplan 2020-2023 geeft inzicht in de benodigde budgetten voor het onderhouden van de wegen op veilig en functioneel niveau en het in beeld brengen van de financiële gevolgen op korte en middellange termijn (tot en met 2023). We onderhouden de wegen op een niveau, volgens de landelijke standaarden. Het vastgestelde niveau is ‘basis’ en vormt de ondergrens voor rationeel wegbeheer. Er is geen sprake van achterstallig onderhoud. In 2020 is het wegbeheer conform de planning uitgevoerd. Het beheerplan wegen, bermen en sloten buitengebied is gecombineerd uitgevoerd met het onderhoud wegen. Daarmee is de laatste jaarschijf van dit beheerplan (investeringsplan) uitgevoerd en afgerond. De budgetten voor het onderhoud van de wegen zijn opgenomen onder de kostenplaatsen algemeen wegbeheer, wegen en trottoirs, bermen en bermsloten en straatreiniging. Daarnaast vindt er een jaarlijkse storting plaats in de voorziening onderhoud wegen.
Voor het onderhoud van de civiel technische kunstwerken is in 2020 een nieuw meerjarige onderhoudsplanning opgesteld voor de periode 2020-2029. Hierin wordt een overzicht gegeven van de huidige staat en noodzakelijke budgetten / investeringen voor een verantwoord onderhoud en beheer. Er is geen sprake van achterstallig onderhoud en ook de jaarschijf 2020 is conform de planning uitgevoerd. We onderhouden de civieltechnische kunstwerken op een veilig en heel niveau. De budgetten voor het beheer en onderhoud waren opgenomen onder de kostenplaatsen bruggen/via-ducten/kades en kunstwerken. De budgetten waren gekoppeld aan het vastgestelde beleidsplan.
Hetzelfde geldt ook voor het onderhoud en vervangingen van de openbare verlichting. De middelen volgend uit het beleids- en beheerplan zijn opgenomen in de meerjarenbegroting en ook de jaarschijf 2020 is conform de planning uitgevoerd. Er wordt ingezet op het verduurzamen van het areaal, door het vervangen van oude verlichtingsarmaturen voor LED armaturen. Grote vervangingsinvesteringen worden geactiveerd en afgeschreven
Beheerplannen |
Kwaliteitsniveau |
|
Basis |
|
(Nog niet bekend) |
|
Veilig en heel (looptijd t/m 2029) |
|
Basis |
Wegen en trottoirs |
Begroting |
Begroting |
Realisatie |
Exploitatie |
24 |
-46 |
-43 |
Storting in de voorziening |
-1.529 |
-1.335 |
-1.659 |
Kapitaallasten |
-650 |
-604 |
-604 |
Totaal Wegen en trottoirs |
-2.155 |
-1.985 |
-2.306 |
Straatreiniging |
|
|
|
Exploitatie |
-70 |
-145 |
-129 |
Totaal Straatreiniging |
-70 |
-145 |
-129 |
Bermen en bermsloten |
|
|
|
Exploitatie |
-160 |
-160 |
-154 |
Kapitaallasten |
-264 |
-264 |
-264 |
Totaal Bermen en bermsloten |
-424 |
-424 |
-417 |
Bruggen / viaducten / kades |
|
|
|
Exploitatie |
-58 |
-53 |
-25 |
Totaal Bruggen / viaducten / kades |
-58 |
-53 |
-25 |
Openbare verlichting |
|
|
|
Exploitatie |
-491 |
-491 |
-610 |
Kapitaallasten |
-65 |
-66 |
-66 |
Totaal Openbare verlichting |
-556 |
-557 |
-676 |
2. Water en Riolering
In programma 2 - wonen, mobiliteit en openbare ruimte - staat als hoofddoelstelling onder meer de zorg voor het rioolbeheer. Dit gebeurt op basis van een jaarlijks op te stellen operationeel plan, dat invulling geeft aan het vastgestelde VGRP (verbreed gemeentelijk rioleringsplan). We kennen voor ons rioolsysteem (vrijverval en drukriolering) inclusief de bijbehorende voorzieningen, een inspectie en onderhoudsschema.
Jaarlijks wordt een gedeelte van het systeem geïnspecteerd. Na 10 jaar is het hele systeem bekeken. Uit deze inspecties wordt duidelijk of - anders dan gepland - onderhoud of reparaties noodzakelijk zijn.
De hiervoor benodigde middelen zijn structureel opgenomen in het VGRP 2017-2021 waarbij – gebaseerd op ervaring - de geraamde middelen normaal gesproken toereikend zijn voor beheer en onderhoud.
De werkzaamheden die volgen uit het VGRP zijn in 2020 conform planning uitgevoerd.
Eind 2019 heeft een tussentijdse actualisatie van het Kostendekkingsplan (KDP) plaatsgevonden. De budgetten voor rioolbeheer en onderhoud zijn hierbij niet gewijzigd. In 2021 zal er een nieuw VGRP en KDP opgesteld worden.
Riolering |
Begroting |
Begroting |
Realisatie |
Exploitatie |
-1.543 |
-2.104 |
-1.594 |
Kapitaallasten |
-990 |
-975 |
-976 |
Storting voorziening |
755 |
1.295 |
-662 |
Totaal lasten riolering |
-1.777 |
-1.784 |
-3.231 |
Baten rioolheffing |
3.549 |
3.549 |
4.164 |
Rioolaansluitrecht |
58 |
58 |
34 |
Totaal baten riolering |
3.607 |
4.197 |
4.197 |
3. Groen
In programma 2 - wonen, mobiliteit en openbare ruimte - staat als hoofddoelstelling onder andere de zorg voor het openbare groen. Groen draagt bij aan de 'quality of life' en het welzijn van mensen. Ook levert groen een bijdrage aan een goede woon- en leefomgeving en een verfraaiing van de kernen. De gemeente Horst aan de Maas hanteert een gedifferentieerd onderhoudsniveau:
A: voor de hoofdgroenstructuren en groene parels
B: voor woonwijken
C: voor bedrijventerreinen
In maart 2019 heeft de gemeenteraad middelen beschikbaar gesteld om het onderhoudsniveau van het openbaar groen nog verder te verhogen door onder andere een uitbreiding van de arealen die vallen onder hoofdgroenstructuren en groene parels vast te stellen. De beschikbare financiële middelen zijn dan ook toereikend om het onderhoud van het openbaar groen (gazon en beplanting) op de gevraagde onderhoudsniveua’s uit te voeren.
Daarnaast zijn er structureel middelen beschikbaar gesteld voor verhoging van biodiversiteit en voor het wegwerken van achterstallig onderhoud. Het achterstallig onderhoud wordt door middel van renovatie / herinrichting van openbaar groen weggewerkt. Met de huidige extra financiële middelen m.b.t. renovatie is de verwachting dat het achterstallig onderhoud in 10 jaar is weggewerkt.
Voor wat betreft boombeheer geldt dat de gemeente Horst aan de Maas bij alle (laan)bomen binnen de bebouwde kom en doorgaande wegen in het buitengebied minimaal 1x per 3 jaar een boomveiligheidscontrole uitvoert. Deze controle wordt bij de bomen langs de overige wegen in het buitengebied 1x per 6 jaar uitgevoerd. Alle daaruit volgende maatregelen worden opgenomen in het onderhoudsprogramma van het betreffende jaar.
De jaarlijkse beschikbare financiële middelen zijn niet toereikend om het juiste boombeheer uit te voeren. Hierdoor is er sprake van achterstallig onderhoud. Omdat voorrang wordt gegeven aan bomen langs de openbare weg wordt in deze wel voldaan aan de algemene zorgplicht.
Door klimaatverandering, en dan met name de droge zomers, wordt in de praktijk geconstateerd dat de algehele conditie van de bomen achteruitgaat (meer dood houtvorming). Bij de huidige beschikbare financiële middelen zal dan ook sprake zijn van een oplopend achterstand in het onderhoud.
Het onderhoud van de speelvoorzieningen wordt zodanig uitgevoerd dat het voldoet aan het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen uit 2016. Er is geen sprake van achterstallig onderhoud. Het beschikbare onderhoudsbudget is derhalve toereikend. Vervanging van speeltoestellen vindt plaats op basis van technische levensduur. Omdat het budget voor het vervangen van speeltoestellen niet toereikend is wordt bij vervanging afgewogen of het noodzakelijk is om een nieuwe toestel te plaatsen. Ook worden er bij speltoestellen met een lagere valhoogte van 1,50 m1 geen valondergronden meer aangebracht. Dit laatste is overigens conform het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen.
De beschikbare middelen voor het onderhoud van openbaar groen, bomen en speelvoorzieningen zijn meerjarig opgenomen in de begroting en worden als zodanig opgenomen in onderhoudsbestekken of in de bedrijfsvoering van de eigen buitendienst.
Beheer- beleidsplannen:
- Beleidsplan openbaar Groen 2020
- Beheerplan Openbaar Groen 2020-2023
- Boombeleidsplan (herijking in 2021)
- Beheerplan openbare speelruimte 2020-2025
Landschapselementen |
Begroting |
Begroting |
Realisatie |
Exploitatie |
-115 |
-112 |
-119 |
Bomenbeheer |
|
|
|
Exploitatie |
-353 |
-327 |
-339 |
Openbaar groen/plantsoenen/parken |
|
|
|
Exploitatie |
-936 |
-989 |
-1.031 |
Totaal beheerplan openbaar groen |
-1.403 |
-1.428 |
-1.489 |
4. Gebouwen
De gemeente Horst aan de Maas heeft divers vastgoed in haar bezit. Dit vastgoed wordt ingezet voor bepaalde doeleinden. Daarbij gaat het om:
1. eigen gebruik
2. verhuur aan verenigingen / organisaties voor hun activiteiten
3. het realiseren van toekomstige strategische doeleinden
4. overige eigendommen (rest)
Het streven blijft om een zo groot mogelijk rendement (zowel inhoudelijk als financieel) te halen met een zo beperkt mogelijk bezit. Inmiddels werken we al weer enige jaren met de RgdBOEI methodiek. Daarmee kunnen we beter sturen op veiligheid, duurzaamheid en inzicht in het voldoen aan wet en regelgeving.
We hebben weer een actueel kwaliteitsbeeld naar aanleiding van de onderhoudsinspectie (schouw) gehouden in de nazomer en herfst van 2020. Uit de onderhoudsinspectie blijkt geen achterstallig onderhoud.
De uitkomst van de onderhoudsinspectie leidt wel tot een herziening van het meerjarig onderhoudsplan (MJOP) in Q2 van 2021 maar alleen vanwege indexatie en wijzigingen in de vastgoedportefeuille. Het meerjarig investeringsplan vastgoed (MIP) wordt in Q2 van 2021 herzien op basis van het dan actuele toekomstperspectief van de accommodaties en ter besluitvorming in Q3 in de Raad aangeboden.
Het MJOP en het MIP worden voldoende gevoed met benodigde financiële middelen, meerjarig laten resp. de voorziening onderhoud gebouwen en de reserve kapitaallasten MIP cumulatief een positief beeld zien.
Beheerplannen | Kwaliteitsniveau |
MJOP gebouwen2018-2027 (herijking in 2021) | Basis (RgdBOEI conditie 3) |
MIP gebouwen 2019-2038 (herijking in 2021) | Functionele en Duurzame gebouwen (via een A-label naar (B)ENG) |
Vanwege discussies over het zwembad is daar onderhoud bewust uitgesteld. Nu duidelijk is dat het bestaande zwembad nog 10 jaar open blijft is er door de gemeenteraad een krediet voor renovatie beschikbaar gesteld. Na renovatie bezitten alle gebouwen minimaal het gewenste kwaliteitsniveau Basis.