Uitgaven

39,05%
€ -47.451
x €1.000
39,05% Complete

Inkomsten

9,32%
€ 12.058
x €1.000
9,32% Complete

Saldo

450,98%
€ -35.393
x €1.000

4. Sociaal Maatschappelijk, Participatie en voorzieningen

Uitgaven

39,05%
€ -47.451
x €1.000
39,05% Complete

Inkomsten

9,32%
€ 12.058
x €1.000
9,32% Complete

Saldo

450,98%
€ -35.393
x €1.000

4. Sociaal Maatschappelijk, Participatie en voorzieningen

Terug naar navigatie - 4. Sociaal Maatschappelijk, Participatie en voorzieningen

WAT IS ONZE UITDAGING?

In een gemeente waarin we te maken hebben met vergrijzing is het betaalbaar houden van de zorgkosten een grote uitdaging. Ook de kosten voor jeugdhulp laten landelijk en ook in Horst aan de Maas al jaren een stijging zien. We werken samen met de andere 6 gemeentes in Noord Limburg, onderwijs, zorg aanbieders en andere maatschappelijke partners om de kosten te kunnen blijven beheersen. Samenwerking is cruciaal om kennis te delen, innovatie te stimuleren en kosten beheersing mogelijk te maken. We willen de opgedane kennis en ervaring per 1 januari 2022 omzetten in nieuwe contractafspraken met zorgaanbieders, In 2019 zijn we daarnaast in Horst aan de Maas gestart met het Actieplan Sociaal domein en dit zetten we ook in 2021 voort. Ondanks dit plan en een nieuwe regionale inkoop en aanbesteding van jeugdhulp, Wmo en participatie, hebben we op lange termijn niet de financiële ruimte om de deze zorg en ondersteuning voor al onze inwoners op dezelfde manier te blijven organiseren. Het is daarom noodzakelijk om scherp te kijken naar de taken die we met professionals op kunnen pakken en naar de ondersteuning waarvoor we een groter beroep doen op de inwoners en wijken.

Om de kracht en uitdagingen onder inwoners te spreiden hebben we belang bij een gemeenschap waarin jong en oud, fit en hulpbehoevend vaker in staat zijn elkaar te helpen om gezond en prettig te wonen. We noemen dat vitale gemeenschappen.
Vitale gemeenschappen zijn gemeenschappen met een gezonde omgeving waarin inwoners gezond gedrag vertonen. Voor sommige plekken en groepen inwoners is dat makkelijker te realiseren dan voor andere. We kijken daarom per dorp of buurt welke oplossingen daar te realiseren zijn.

We zetten ons in om verschillen tussen inwoners, dorpen en buurten te verkleinen, om te voorkomen dat kwetsbare inwoners een nog grotere zorgvraag krijgen. Kwetsbare inwoners zijn ouderen, mensen met gezondheidsproblemen, mensen die de taal niet spreken en mensen met een laag inkomen. We willen een gemeente waarin inwoners en ook de kwetsbare gezonde keuzes kunnen maken. We weten dan de omgeving hier bepalend kan zijn en richten ons op het inrichten van een gezonde omgeving.

Zeker nu de economische vooruitzichten slecht zijn en de onzekerheid rondom corona de druk op werkgelegenheid verhoogt, willen we die laatste groep zo klein mogelijk houden. Dat is een behoorlijke uitdaging. Het CPB voorspelt verschillende scenario’s met een landelijk werkgelegenheidsverlies variërend van 15% tot in het slechtste geval 51%. In onze begroting houden wij (bij gelijkblijvend beleid) rekening met een stijging van de uitkeringslasten van 35%. We vinden een groei van uitkeringslasten met 35% onacceptabel. We streven ernaar het aantal inwoners dat afhankelijk is van een uitkering minimaal te houden. We denken dat onze arbeidsmarkt hier mogelijkheden toe biedt. Bovendien hebben we laten zien dat we de uitkeringslasten begin 2020 met 10% hebben kunnen reduceren. Tegelijkertijd komen veel arbeidsmigranten in de regio werken. We investeren extra in tijd en geld om de werkgelegenheid te verdelen tussen arbeidsmigranten en inwoners van onze gemeente die hun baan hebben verloren. We gaan met werkgevers in gesprek over de bijdrage die zij kunnen leveren om werkgelegenheid te behouden voor inwoners die werkloos zijn. Ook bespreken we de sociale integratie van de arbeidsmigranten die zich hier willen vestigen voor de lange termijn. We kijken hierbij ook naar de maatschappelijke effecten op onze samenleving. Dit overleg moet leiden tot concrete afspraken of gewijzigde werkwijzen. We maken daarbij duidelijk onderscheid in beleid en aanpak voor short stay en long stay. Een eenduidige registratie en bijbehorende dienstverlening is daarbij belangrijk.

Ook al hebben we de grenzen van onze financiële mogelijkheden bereikt, onze dienstverlening, houding en rolneming ten opzichte van onze inwoners, instellingen, verenigingen en ondernemers blijft onverminderd van kracht.
Nu we onze inwoners en inwonersinitiatieven nog meer betrekken bij de oplossingen binnen het sociaal domein, onderzoeken we ook de mogelijkheden voor herverdeling van financiële middelen. Dragen inwoners en inwonersinitiatieven meer bij aan maatschappelijke doelen, dan zijn we als gemeente ook bereid om financiële kaders te verleggen van professionals naar inwonersinitiatieven, dorpen en buurten. In plaats van strikte regie en controle, vertrouwen we erop dat onze inwoners en professionele partners tot betere oplossingen kunnen komen. We gaan uit van de mogelijkheden van inwoners en dorpen en kijken dan welke juridische kaders hier het best bij passen. De mogelijkheden van inwoners, dorpen en buurten zijn hierbij het uitgangspunt. Voor dropen of buurten die hiertoe in staat zijn, kijken we naar nieuwe vormen van financiering die passen bij de situatie. Ook het nieuwe subsidiekader dat gevormd wordt in 2021 moet hierbij aansluiten en de kracht van de inwoners, verenigingen en dorpen faciliteren en ondersteunen.

Onder dit programma vallen de volgende beleidsvelden:

4.1 Zorg
4.2 Werk en inkomen
4.3 Arbeidsmigranten
4.4 Nieuwkomers
4.5 Gezondste regio 2025
4.6 Inwonerparticipatie en Inwonerinitiatieven
4.7 Burgerzaken

4.1 Zorg

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

In 2021 hebben we ons samen met onze gemeenschap (inwoners en professionals) onverminderd ingezet op het bestendigen en vergroten van ieders zelfredzaamheid. Dat deden we onder meer door het ondersteunen van de vele inwonerinitiatieven in onze gemeente. De doorontwikkeling van inwonerinitiatieven is in 2021 onder druk blijven staan door de coronapandemie. We hebben onze verenigingen en stichtingen daarbij zo goed mogelijk ondersteund. Dit neemt niet weg dat in 2021 fysiek contact beperkt mogelijk was en gezocht moest worden naar betekenisvol digitaal contact, dus meer op afstand. Dat heeft veel gevraagd van inwoners, onze partners en onze medewerkers. Niet alleen om de dienstverlening zo goed mogelijk te laten doorlopen, maar ook om alert te zijn op toename van problematiek. Denk aan eenzaamheid, financiële zorgen en druk op gezinnen, mede door thuisonderwijs. 

Daarnaast hebben we tijd besteed aan:
•    het ondersteunen en begeleiden van verenigingen;
•    overleg met partners over de besteding van coronamiddelen en middelen uit het Nationaal Programma Onderwijs;
•    het uitvoeren van de diverse financiële regelingen (compensatie kosten zorgaanbieders, ondernemers en zelfstandigen).

We bieden onze inwoners die dat nodig hebben ondersteuning op maat, waarbij de kwaliteit van zorg gelijk blijft of verbetert. Samen met inwoners, zorgaanbieders en maatschappelijke partners organiseren we de ondersteuning zo, dat de totale uitgaven in het Sociaal Domein dalen en meer in balans komen met de begrote middelen. Daarbij is het essentieel dat we zicht, inzicht en grip blijven houden op de ontwikkeling van de zorgkosten. Dit doen wij door inzet van Business-Intelligence. Cijfers en data worden omgezet in stuurinformatie. Dat ligt ook aan de basis van het Actieplan Sociaal Domein dat in 2021 verder is uitgevoerd. Daarin zitten acties gericht op kwaliteit en kostenbeheersing zoals de top 25-aanpak, de specialist ondersteuning jeugd bij huisartsen en de samenwerking met het onderwijs. 

Meer grip en sturing stonden ook centraal in het regionale Programma Sturing & Inkoop: het programma om vanuit samenhangende keuzes met betrekking tot contractvorm, bekostiging, toegangsmanagement en contractmanagement samen met zorgaanbieders te komen tot nieuwe contracten voor de maatwerkvoorzieningen Wmo, Jeugdwet en Participatiewet. Sinds 1 januari 2022 werken we met de nieuwe systematiek. In 2021 hebben we de aanbestedingen die hiervoor nodig waren afgerond. Ook hebben we de voorbereidingen met betrekking tot de nieuwe systematiek afgerond, zodat zowel zorgaanbieders, de MGR en gemeenten voorbereid zijn op de nieuwe werkwijzen. Onder die voorbereidingen vielen onder meer het aanpassen van de verordeningen Wmo, Jeugdwet en Participatiewet, het trainen van de lokale toegangsteams, het doorvoeren van wijzigingen in onze (backoffice)systemen, het opstarten van het contractmanagement en het inrichting van de (regionale en lokale) monitoring.

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners zelfredzaam zijn en meebouwen aan de huidige en de toekomstige vitale gemeenschap. (Inwonersinitiatieven voor ondersteuning)

Terug naar navigatie - Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners zelfredzaam zijn en meebouwen aan de huidige en de toekomstige vitale gemeenschap. (Inwonersinitiatieven voor ondersteuning)
O

Hoe hebben we dat gedaan?

Er is een toegankelijk vangnet voor al onze inwoners als de ondersteuningsbehoefte de eigen kracht en die van het netwerk en de gemeenschap overstijgt.

Terug naar navigatie - Er is een toegankelijk vangnet voor al onze inwoners als de ondersteuningsbehoefte de eigen kracht en die van het netwerk en de gemeenschap overstijgt.
G

Hoe hebben we dat gedaan?

4.2 Werk en inkomen

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

Een van de ambities uit het coalitieakkoord is het aantal inwoners in Horst aan de Maas met een bijstandsuitkering te laten dalen met 10% aan het einde van deze collegeperiode.  We ondersteunen inwoners die via werk vooruit willen komen in hun leven, maar daar net even wat meer hulp bij nodig hebben. Dat doen we met arbeidsontwikkeling en re-integratie. Tegelijkertijd stimuleren we hen om zoveel als mogelijk zelfstandig stappen te zetten.  We zien dat we deze ambitie in het licht van corona net niet gehaald hebben.  In de laatste periode van 2021 hebben we een inhaalslag gemaakt en hebben we het uitkeringsbestand in personen zien dalen.

De afgelopen jaren zijn de landelijk beschikbare middelen voor re-integratie fors verminderd. Dit betekent dat we keuzes moeten maken. De uitvoering van de Participatiewet is een onderdeel van het brede sociale domein. Daarom zijn we met dit in ons achterhoofd vorig jaar gestart met de inrichting van een 'ontwikkellocatie'. Dat is een plek waar we samen met partners een brede doelgroep ondersteunen om mee te doen in onze samenleving. De komende jaren bouwen we dit initiatief verder uit. We willen de 'ontwikkellocatie' niet alleen plek laten zijn waar inwoners sociaal contact kunnen opdoen of arbeidsritme kunnen opbouwen, maar ook een plek waar gewerkt kan worden aan een gezonde levensstijl of het bespreken van eventuele schulden. 

Het wegvallen van inkomen of het zetten van de eerste stappen naar (parttime) werk, leidt bij mensen met een bijstandsuitkering snel tot onzekerheden en problemen op andere leefgebieden. Door schulden wordt de arbeidsmarktpositie van werkzoekenden verder verzwakt.  Vorig jaar hebben we daarom vooral ingezet op het verbeteren van inkomenszekerheid bij werkzoekenden. Door het bieden van de noodzakelijke zekerheid en rust ontstaat bij hen de ruimte om gerichte stappen te zetten richting mens- en arbeidsontwikkeling. Werkzoekenden kunnen zo meer zelf de regie nemen, zonder zorgen over de stabiliteit van het inkomen.

We zien in het afgelopen jaar dat  onze dienstverlening op het gebied van werk en inkomen steeds specifieker en doelgerichter is geworden. We hebben de begeleiding van werkzoekenden richting werk anders georganiseerd. De begeleiding wordt van begin tot einde gedaan door één vast contactpersoon. En van regel- en systeem-gestuurd werken gaan we naar doel- en mensgestuurd werken. Een eerste stap hebben we gemaakt met de actualisatie van de verordeningen Participatiewet. Hierdoor krijgen professionals in de uitvoering de ruimte om degene aan de andere kant van de tafel te leren kennen, te zien welke problematiek er speelt, te achterhalen wat iemand kan en wil, en te achterhalen wat ervoor nodig is om dit te realiseren.

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

Onze inwoners participeren in de samenleving naar vermogen en behoefte

Terug naar navigatie - Onze inwoners participeren in de samenleving naar vermogen en behoefte
O

Hoe hebben we dat gedaan?

4.3 Arbeidsmigranten

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

Wij bekijken het onderwerp arbeidsmigranten vanuit verschillende invalshoeken. Wij vinden het belangrijk dat arbeidsmigranten volwaardig mee (kunnen) doen in onze gemeente (Sociale Integratie), we vinden het belangrijk dat ze op een fatsoenlijke manier worden gehuisvest (ruimtelijke ontwikkeling met draagvlak). We zien dat de arbeidsmigranten nodig zijn voor onze economie, maar houden de draagkracht van de gemeente en de regio in de gaten (economie). Wij als gemeente nemen daar verantwoordelijkheid voor maar we zetten ons ook in om de werkgever, de huisvesters en de regio ook hun verantwoordelijkheid te laten nemen.  Om dat voor elkaar te krijgen werken we programmatisch. We versterken de basis, door meer grip te krijgen op de aantallen mensen die hier werken en wonen, de focus op het op orde krijgen van de vergunningen, het verbeteren van de registratie van de arbeidsmigrant en het gericht inzetten van handhaving op plekken waar we de ongewenste effecten van de huisvesting zien. We gaan het experiment aan in pilots met verschillende partijen (rijksoverheid, werkgevers, onderwijs maar ook bijvoorbeeld zorgverzekeraar of bank) en werken eraan dat verschillende disciplines en de regels en de voor overheden beschikbare instrumenten op elkaar afgestemd zijn. Als nodig zal het beleid worden aangescherpt. 
Naast het versterken van de basis gaat de gemeente aan de slag met voorbeeldproject. Een huisvestingsproject, waarin de gemeente het voortouw neemt, dat als voorbeeld moet gaan dienen voor de manier waarop arbeidsmigranten worden gehuisvest en gefaciliteerd worden en er aandacht is voor de sociale integratie van deze groep mensen. Ook wordt er een koppeling gezocht met het tegengaan of verplaatsen van shortstay arbeidsmigrantenhuisvesting in de wijken en dorpen, zodat de woningen die hiervoor gebruikt worden, worden vrijgespeeld voor de reguliere woningmarkt (tegengaan scheefwonen).

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

De huisvesting van arbeidsmigranten is adequaat en lokaal gedragen waarbij de economische en sociale belangen in balans zijn

Terug naar navigatie - De huisvesting van arbeidsmigranten is adequaat en lokaal gedragen waarbij de economische en sociale belangen in balans zijn
O

Hoe hebben we dat gedaan?

4.4 Nieuwkomers

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

In 2021 hebben vrijwilligers van Vluchtelingenwerk, en vanaf 1 juli van Synthese, weer een belangrijke rol vervult in de integratie van statushouders die zich vanuit het AZC in onze gemeente hebben gevestigd. Dat is gebeurt door hen wegwijs te maken in onze samenleving, samen een bezoek te brengen aan relevante instanties (o.a. gemeente, huisarts, bibliotheek), maar ook kennis te maken met buren en het verenigingsleven in de eigen woonomgeving. Daarnaast is hen geleerd om te gaan met geld en het bijhouden van een eigen administratie.

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

Nieuwkomers hebben gelijkwaardige kansen voor maximale participatie in Horst aan de Maas

Terug naar navigatie - Nieuwkomers hebben gelijkwaardige kansen voor maximale participatie in Horst aan de Maas
G

Hoe hebben we dat gedaan?

4.5 Gezondste regio 2025

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

De regio Noord-Limburg zet in het kader van de Gezondste Regio in  op  integraal impact realiseren op (positieve)gezondheid.  Samen met (zorg)partners en ondernemers,  en met  financiële ondersteuning van de Provincie Limburg en de Rijksoverheid is en wordt versnelling en uitvoering  gerealiseerd binnen de vastgestelde programmalijnen.  Concrete voorbeelden hiervan in 2021 zijn een 'Health Impact Bond' valpreventie en acties uit het lokaal preventie- en gezondheidsprogramma op het gebied van de rookvrije  generatie, ketenaanpak overgewicht en  alcoholpreventie. 

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

In 2025 behoort de gemeente Horst aan de Maas tot Gezondste Regio van Nederland.

Terug naar navigatie - In 2025 behoort de gemeente Horst aan de Maas tot Gezondste Regio van Nederland.
O

Hoe hebben we dat gedaan?

4.6 Inwonerparticipatie en Inwonerinitiatieven

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

2021 is een jaar geweest waarin de gemeenschappen in horst aan de Maas volop hun veerkracht getoond  hebben. Ondanks de vele  coronabeperkingen hebben vrijwilligersorganisaties laten zien in contact te kunnen blijven met hun omgeving. Als gemeente hebben we dit mede mogelijk gemaakt door in nauw contact te blijven met verenigingen en stichtingen, soepel om te gaan met geleverde werkzaamheden i.v.m. verleende subsidies en als nodig coronasteun te verlenen.

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners meebouwen aan de huidige én de toekomstige vitale gemeenschap (overheidsparticipatie).

Terug naar navigatie - Horst aan de Maas is een krachtige gemeenschap waarin onze inwoners meebouwen aan de huidige én de toekomstige vitale gemeenschap (overheidsparticipatie).
O

Hoe hebben we dat gedaan?

4.7 Burgerzaken

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

In 2021 zijn de Tweede kamer-verkiezingen goed verlopen. Door alle coronamaatregelen waren de werkzaamheden voor deze verkiezingen bijzonder en arbeidsintensief. Mede hierdoor hebben we een achterstand opgelopen in onze reguliere werkzaamheden. Om de werkdruk binnen team burgerzaken te verlagen is voor de voorbereidingen van de gemeenteraadsverkiezingen dan ook gekozen voor een projectmatige gemeente brede aanpak. Rond de zomerperiode was er een flinke piek in het aantal baliebezoeken. Er werden meer reisdocumenten aangevraagd dan verwacht. Op sommige momenten is de servicenorm 'een afspraak binnen 5 werkdagen' niet gehaald. 

We hebben onvoldoende capaciteit om alle internationale werknemers die aan de inschrijfcriteria voldoen daadwerkelijk in te schrijven in de BRP. Hierdoor voldoen we nog niet aan al onze wettelijke taken op dat vlak.  We zijn in 2021 van start gegaan met een pilot waarin we groepsinschrijvingen voor internationale werknemers uitvoeren.  Ook wordt gezocht naar andere mogelijkheden om de registratie te verbeteren. Team burgerzaken is vertegenwoordigd in het programmateam arbeidsmigranten en legt op deze manier verbinding met de andere teams die met dit thema bezig zijn. 

We zijn gestart met de samenwerking met Venray op gebied van KCC. In 2021 zijn vooral de verschillen en overeenkomsten van de verschillende werkprocessen in kaart gebracht. In de eerste helft van het jaar was er een flinke piek in het aantal inkomende telefoongesprekken. Dit had te maken met de wijzigingen op het gebied van afval. 

Het bezoek aan de website nam toe met 12%. Het aantal digitaal afgenomen producten en diensten steeg met 17%.  We werkten mee aan de impactanalyse van de VNG over het Besluit digitale toegankelijkheid en binnen de vereniging Dimpact samen met andere gemeenten (waaronder Venray) aan de ontwikkeling van opensourcesoftware voor webformulieren en het contentmanagementsysteem voor de website (beheer van tekst en afbeeldingen).

We zijn begonnen aan de ontwikkelingen van een nieuwe visie op dienstverlening. Dit doen we in samenwerking met gemeente Venray (medio 2022 is de oplevering). De gemeente ondertekende de Direct Duidelijk Deal. Dat betekent dat we extra aandacht besteden aan begrijpelijke brieven, formulieren en andere teksten. 

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

We zijn een deskundige en betrouwbare publieke dienstverlener

Terug naar navigatie - We zijn een deskundige en betrouwbare publieke dienstverlener
O

Hoe hebben we dat gedaan?

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren

Beleidsindicatoren programma 4 2017 2018 2019 2020 2021
Banen per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15 t/m 64 jaar 682 700,9 711,6 710,3 N.n.b
Kinderen tot 18 jaar in een uitkeringsgezin 3% 3% 3% 3% N.n.b
Werkzame beroepsbevolking t.o.v. de beroepsbevolking  per 1.000 inwoners 718 715 745 712 N.n.b
Personen met een bijstandsuitkering per 10.000 bewoners 156,2 148,8 133,3 224 151
Jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp 9,6% 11% 12,7% 12% N.n.b
Jongeren tot 18 jaar met jeugdbescherming 1,1% 1,3% 1,3% 1,3% N.n.b
Wmo-cliënten met een maatwerkarrangement per 10.000 inwoners 430 500 550 550 490
Lopende re-integratievoorzieningen bij 15 tot 64 jarigen per 10.000 inwoners 121,2 121 75,3 69,9 N.n.b
Werkloze jongeren in de leeftijd van 16 t/m 22 jaar 1% 1% 1% 1% N.n.b

 

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2021 Begroting na wijziging 2021 Wat heeft het gekost in 2021
Lasten
4.1 Zorg -23.561 -24.564 -24.428
4.2 Werk en inkomen -14.392 -15.968 -14.125
4.3 Arbeidsmigranten -60 -545 -79
4.4 Nieuwkomers -82 -426 -154
4.5 Gezondste regio 2025 -30 -225 -195
4.6 Inwonerparticipatie en inwonerinitiatieven -5.084 -6.624 -6.002
4.7 Burgerzaken -1.361 -1.484 -1.512
Totaal Lasten -44.570 -49.836 -46.495
Baten
4.1 Zorg 480 886 1.519
4.2 Werk en inkomen 6.704 9.005 7.606
4.3 Arbeidsmigranten 0 121 45
4.4 Nieuwkomers 0 0 33
4.5 Gezondste regio 2025 0 0 0
4.6 Inwonerparticipatie en inwonerinitiatieven 486 495 422
4.7 Burgerzaken 451 451 544
Totaal Baten 8.121 10.958 10.169
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -36.449 -38.878 -36.326
Onttrekkingen
P4 Aanwending van de reserves 168 2.763 1.889
Stortingen
P4 Storting in de reserves -24 -940 -956
Mutaties reserves 144 1.823 933

Analyse verschillen

Terug naar navigatie - Analyse verschillen

Verschillen 2021 begroting na wijziging versus 2021 realisatie (incl. reservemutaties)

 

Begroting na wijziging 2021

Realisatie 2021

Verschil

Onderverdeling beleidsvelden

 

 

 

4.1 Zorg

-23.519 -22.857 662

4.2 Werk en inkomen

-6.800 -6.467 333

4.3 Arbeidsmigranten

-296 -34 262

4.4 Nieuwkomers

-126 -62 64

4.5 Gezondste regio 2025

-225 -195 30

4.6 Inwonerparticipatie/ inwonerinitiatieven

-5.057 -4.809 248

4.7 Burgerzaken

-1.030 -968 62

Resultaat

-37.053 -35.392 1.661

een positief bedrag is een voordeel
een negatief bedrag is een nadeel

Verschillen groter dan €50.000 op beleidsveldniveau worden toegelicht.

4.1 Zorg € 662.000 voordeel
Wmo en eigen bijdragen € 323.000 voordeel
Bij Wmo zagen we een verdere stijging van het aantal inwoners met ondersteuning. Deze stijging als gevolg van onder meer vergrijzing en langer thuis wonen doet zich voor sinds 2017 en verloopt sneller na de invoering van het abonnementstarief Wmo (2019). De stijging in 2021 ten opzichte van 2020 is wel beperkter dan in voorgaande jaren (een toename met 47 naar 1686). Die deed zich vooral voor bij Hulp bij het Huishouden (HBH) en bij begeleiding individueel. Behalve een stijging in aantallen zien we ook een stijging in uitgaven: ten opzichte van de realisatie in 2020 zijn de totale uitgaven Wmo met € 300.000 toegenomen tot ca. € 9,4 mln. De helft ca. € 150.000 betreft de prijsindexering per 1 januari 2021 van ± 2%. Voor de pgb's Wmo is sprake van een voordeel ten opzichte van 2021 van € 160.000. Voor de overige zorgkosten is een vergelijk met 2020 op soort geleverde zorg niet te maken omdat in 2020 sprake was van de coronasteunmaatregel omzetcompensatie voor zorgaanbieders. Daarbij werden ze gecompenseerd voor de totale omzet en werd dit niet gesplitst naar soort zorg.

Ten opzichte van de tweede bijstelling 2021 is er sprake van een voordeel. Dit komt voornamelijk door:

  • lagere kosten voor hulp bij het huishouden (HBH voordeel € 154.000)
  • een voordeel voor begeleiding individueel (€ 138.000)
  • een voordeel voor begeleiding groep (€ 56.000)
  • een nadeel voor de eigen bijdrage Wmo (€ 39.000).

Het verloop van het aantal cliënten in de tijd voor HBH liet in 2021 een stijging zien van mei tot september waarna deze weer afvlakt. Deze stijging hebben we bij de 2e bijstelling 2021 vertaald naar een hoger budget. Vanwege wachtlijsten bij zorgaanbieders heeft de stijging echter niet geleid tot hogere uitgaven. Hierdoor ontstaat er een voordeel voor HBH in 2021 van € 154.000 ten opzichte van de vastgestelde begroting en een nadeel in de eigen bijdragen. We doen er alles aan om inwoners zo snel mogelijk de juiste hulp te bieden en beoordelen waar het urgent is.

Voor begeleiding individueel is sprake van lagere zorgkosten namelijk € 81.000 en een ontvangen bijdrage nadeelcompensatie transformatie beschermd wonen van € 57.000 van de gemeente Venlo. Waardoor een voordeel ontstaat van € 138.000. Vanuit de stijging van het aantal cliënten was de verwachting dat de zorgkosten hoger zouden uitvallen.

Voor begeleiding groep zien we ook in 2021 nog de na-ijleffecten van corona. Namelijk minder deelnemers als gevolg van de coronamaatregelen. Dit ondanks dat de dagbesteding-locaties open waren. Hierdoor is een voordeel ontstaan van € 56.000.

Inzet coronamiddelen voor jeugd, kwetsbare en eenzame inwoners € 224.000 voordeel
Van het rijk hebben we bij de 4e tranche steunmaatregelen diverse bedragen ontvangen voor jeugd en kwetsbare groepen. In de 2e bijstelling van de begroting 2021 is besloten om deze middelen hiervoor ook te oormerken. Een integrale aanpak van de gevolgen van corona voor onze jeugd, kwetsbare en eenzame inwoners. Hiervan resteert ultimo 2021 nog een bedrag van € 224.000. Verzoek is om deze voor dit doel te blijven inzetten ook in 2022 en eventueel ook nog in 2023 om zo de maatregelen goed te kunnen uitvoeren en voor te zetten.

Project sturing en inkoop € 86.000 nadeel
Het project sturing en inkoop is een regionaal project gericht op een gezamenlijke inkoop van maatwerkvoorzieningen voor zorg. In de oorspronkelijke projectbegroting was geen rekening gehouden met potentiële juridische kosten indien aanbieders procederen tegen de uitkomst van de aanbesteding. Ook het opstellen van een gezamenlijke aanbestedingsdocument door 7 gemeente heeft meer inzet en energie gekost dan vooraf begroot.

Jeugdzorg maatwerkvoorzieningen en pgb's € 65.000 voordeel
Bij jeugdhulp zien we in 2021 een stijging van het aantal jeugdigen met jeugdhulp ten opzichte van 2020 (een toename met 98 naar 1.090). Daarbij moet wel opgemerkt worden dat het aantal jeugdigen met jeugdhulp in 2020 als gevolg van de coronacrisis lager lag dan in 2019 (een afname met 55 naar 992). De toename in 2021 zagen we vooral bij GGZ-jeugd, behandeling zonder GGZ en begeleiding jeugd.

De totale uitgaven aan maatwerkvoorzieningen en pgb's jeugdhulp lagen in 2021 ca. € 45.000 hoger dan in 2020. Een toename naar € 8,3 mln. Ten opzichte van de tweede bijstelling 2021 is er sprake van een voordeel. Dit voordeel wordt per saldo vooral veroorzaakt door 2 posten:

  • verblijf met behandeling € 152.000 voordeel
  • wonen € 77.000 nadeel.

Het voordeel voor verblijf met behandeling wordt veroorzaakt door een daling van het aantal cliënten ten opzichte van onze verwachting bij de 2e bijstelling 2021.

Bij wonen zien we een toename van het aantal cliënten pleegzorg, gezinshuizen en beschermd wonen in de 2e helft van 2021 waardoor een nadeel ontstaat.

Jeugdwet vervoer € 45.000 voordeel
Door corona zijn er een aantal vervoersvoorziening vanuit de Jeugdwet niet meer nodig geweest. Ook een dure vervoersvoorziening naar de Mutsaersstichting in Weert kwam te vervallen omdat er plaats was in Venlo.

Wet verplichte GGZ € 33.000 voordeel
De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) regelt het verlenen van verplichte zorg aan mensen met een psychische aandoening. Verplichte zorg is nodig als er door de psychische aandoening gevaar (ernstig nadeel) is of dreigt voor de persoon zelf of anderen. Voor 2021 hebben we dit niet hoeven inzetten en resteert er € 33.000 budget.

Jeugdzorg bovenlokaal € 27.000 voordeel
In 2021 lagen de uitgaven voor de regionale jeugdvoorziening jeugdzorgplus lager dan het in de begroting gereserveerde bedrag. We hebben dit niet in een bijstelling van de begroting meegenomen omdat we binnen het totaal van de regionale jeugdvoorzieningen ook overschrijding op bepaalde posten zagen. Door het budget voor jeugdzorgplus niet naar beneden bij te stellen, is er voor het totaal van de regionale jeugdvoorzieningen geen sprake van een overschrijding, maar van een klein voordeel.

Het restantverschil bestaat uit een aantal kleinere posten.

4.2 Werk en inkomen € 333.000 voordeel
Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) € 325.000 voordeel
Vanuit het rijk is in 2021 € 386.000 beschikbaar gesteld voor de uitvoering en verstrekking in het kader  van de coronasteunmaatregel TONK. De kosten en verstrekkingen bedroegen € 35.000 en er is € 25.000 ingezet voor het aanjaagfonds winkelcentra. Zodoende resteert er ultimo 2021 nog € 325.000. Voorgesteld wordt om dit bedrag over te hevelen naar 2022 zodat we ook in 2022 de uitvoering van ondersteuning inwoners met financieel kwetsbare posities kunnen voortzetten.

WWB-IOAW-IOAZ en loonkostensubsidies € 186.000 nadeel
€ 55.000 van dit nadeel wordt veroorzaakt doordat we meer mensen middels loonkostensubsidie hebben begeleid naar een reguliere baan. Overigens vindt met ingang van 2022 compensatie van de loonkostensubsidies naar realisatie van jaar t-1 plaats in de BUIG.

Van oudsher kennen we een relatief grote groep deeltijders in de uitkering. Het resterende nadeel van € 131.000 wordt niet veroorzaakt door een stijging in het aantal uitkeringen ten opzichte van de 2e bijstelling 2021, maar door een hogere uitkering. We zien namelijk dat de deeltijders in 2021 in sommige sectoren zelf minder inkomen hebben kunnen genereren en daardoor recht hadden op een hogere uitkering.

Re-integratie € 174.000 voordeel
Re-integratie betreft financiering van zowel maatwerktrajecten (bijv. jobcoach) als ook grote projecten. De bandbreedte van bekostiging varieert van € 5.000 voor begeleiding tot € 100.000 voor het activeringscentrum. Het voordeel in 2021 is een optelsom van activiteiten die door corona niet door zijn gegaan. Voorgesteld wordt om € 168.000 van dit voordeel ook in te zetten in 2022 voor de uitvoering van ondersteuning inwoners met financieel kwetsbare posities.

NLW € 99.000 nadeel
Dit nadeel wordt veroorzaakt door het doorbetalen van de extra rijksbijdrage Wsw van € 102.000. Deze is aanvullend beschikbaar gesteld in de december-circulaire 2021 van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De december-circulaire komt te laat om hierop onze begroting nog bij te stellen. Tegenover dit nadeel staat dus ook een voordeel in programma 8 financiën - algemene dekkingsmiddelen. Uiteindelijk hebben deze ontvangst en doorbetaling geen gevolgen voor het resultaat van onze jaarrekening.

Bijstand voor zelfstandigen (Bbz) € 67.000 voordeel
Na beëindiging van de Tozo-regeling per 1 oktober 2021 heeft er in het laatste kwartaal van 2021, in tegenstelling tot onze verwachting, geen instroom plaatsgevonden in de Bbz.

Minimabeleid € 62.000 voordeel
Dit voordeel is ontstaan door hogere baten in 2021 door aflossing/terugvordering van bijzondere (leen-)bijstand.

Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers (Tozo) € 53.000 voordeel
Dit voordeel betreft het restant van de vergoeding voor uitvoeringskosten Tozo in 2021. De vergoeding bedroeg in totaal € 85.200. Voorgesteld wordt om het restant van € 53.000 over te hevelen naar 2022 voor de uitvoering van ondersteuning inwoners met financieel kwetsbare posities.

Het restantverschil bestaat uit een aantal kleinere posten.

4.3 Arbeidsmigranten € 262.000 voordeel
Arbeidsmigranten/sociale integratie internationale werknemers € 262.000 voordeel
De pilotprojecten rondom de sociale integratie van arbeidsmigranten zijn in 2021 gestart. Bij veel projecten is er de samenwerking gezocht met werkgevers en uitzenders. Het vormgeven van de pilotprojecten duurt daarom langer en beginnen kleinschalig (om daarna te kunnen opschalen). Ook corona heeft daar een rol in gespeeld (lesprogramma’s etc). Daarom zijn de geraamde kosten (nog) niet gemaakt. De programmatische aanpak rondom arbeidsmigranten wordt ook in 2022 (en 2023 en 2024) doorgezet en er blijft budget nodig om uitvoering te geven aan de ambities die de gemeente heeft.

4.4 Nieuwkomers € 64.000 voordeel
Integratie nieuwkomers € 43.000 voordeel.
In 2021 is alleen voor het eerste half jaar budgetsubsidie verstrekt aan de stichting Vluchtelingenwerk. Vanaf 1 juli 2021 is de uitvoering van de maatschappelijke begeleiding van statushouders overgenomen door Synthese.

Nieuwe wet inburgering € 20.000 voordeel.
Dit betreft lagere kosten dan verwacht voor voorbereiding op de nieuwe Wet inburgering. Namelijk € 24.000 ten opzichte van de raming ad € 44.000.

4.6 Inwonerparticipatie/inwonerinitiatieven € 248.000 voordeel
Huisvesting statushouders € 155.000 voordeel
In 2021 zijn we gestart met de uitwerking van de huisvesting van de statushouders om aan de taakstelling die het Rijk ons oplegt te voldoen. Een aantal kosten is gemaakt, maar de opgave is er nog steeds en we zijn druk bezig om ervoor te zorgen dat we de taakstelling halen. Daarom wordt verzocht het resterende budget over te hevelen naar 2022.

Exploitatie gemeenschapshuizen e.d. € 109.000 nadeel
Dit nadeel wordt veroorzaakt door lagere huuropbrengsten(€ 50.000). Concreet betreft dit kwijtschelding van huuropbrengsten accommodaties tijdens de 1e lockdown in maart tot en met juni 2020. Deze is geëffectueerd in 2021. Vaste huren zijn (deels) kwijtgescholden. Daarnaast is de incidentele verhuur achtergebleven, en constateerden we dat huurders terughoudend waren in het opstarten van hun activiteiten.

Daarnaast is er sprake van € 34.000 hogere energielasten. Het restantverschil bestaat uit een aantal kleinere posten.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning € 61.000 voordeel
In 2021 zijn de exploitatiesubsidies inwoners-initiatieven ondersteuning en zorg 2020 vastgesteld. Dit heeft geleid tot een terugbetaling van ca. € 20.000. De bijdrage (regiodeal) voor de integrale wijkaanpak vitale gemeenten van de regiodeal van € 25.000 hoefde uiteindelijk toch niet overgemaakt te worden in 2021. We zien nog steeds een toenemende groei in inwoners-initiatieven, maar tijdens corona hebben veel initiatieven en ontwikkelingen op een lager pitje gestaan. Dus minder groei en daardoor minder uitgaven.

Jeugd en preventie € 42.000 voordeel
Vanwege de coronacrisis zijn er veel extra gelden gekomen vanuit het Rijk ter ondersteuning van de jeugd. Zo hebben we coronasteunmiddelen en Nationaal Programma Onderwijs (NPO)-middelen ontvangen. Deze middelen zijn ingezet om nieuwe (preventieve) initiatieven op gebied van jeugd op te zetten of al bestaande inzet te versterken. Hierdoor hebben we bijna geen gebruik gemaakt van ons reguliere budget ‘Jeugd en preventie’. We stellen voor om het restant van € 52.000 over te hevelen naar 2022 voor het verbeterplan Werk Inkomen en Zorg (WIZ) om daarmee een daadwerkelijke investering te kunnen doen om de kwaliteit te verbeteren en de wachtlijsten die in 2021 zijn ontstaan weg te werken.

Prioriteitsgelden dorps- en wijkraden € 35.000 voordeel
Dorps- en wijkraden ontvangen jaarlijks een vast bedrag aan prioriteitsgelden. Ze mogen volgens de huidige subsidiekaders de prioriteitsgelden tot een maximum van € 25.000 opsparen. Het voordeel in 2021 is te verklaren doordat een aantal dorpsraden aan het maximum toegestane spaarbedrag zitten. Volgens de regels van het toetsingskaders hebben ze daardoor voor 2021 minder subsidie ontvangen.

Ondersteuning mantelzorg € 32.000 nadeel
Een vorm van ondersteuning die wij bieden aan mantelzorgers is de mogelijkheid om tegen gereduceerd tarief hulp bij het huishouden te krijgen. De mantelzorger betaalt zelf € 10 per uur, wij betalen het restbedrag. Mede door de betere samenwerking, maar vooral door de wachtlijsten bij de gebiedsteams en de grotere ondersteuningsbehoefte door corona, is het gebruik van deze regeling in 2021 fors gestegen. Met als resultaat een flinke overschrijding van het budget met bijna 50%. Het budget is in 2022 daarom opgehoogd. Ook gaan we deze regeling evalueren en optimaliseren.

Stimuleringssubsidie welzijn € 28.000 voordeel
Dit voordeel komt omdat de Burger Advies Raad in 2021 een lagere subsidie heeft ontvangen na een incidentele verhoging in 2019 en 2020.

Projectsubsidie actieve burgers/verenigingen € 21.000 voordeel
In 2021 waren er minder aanvragen dan verwacht. Onze aanname is dat dit komt door de beperkingen voor het organiseren en uitvoeren van initiatieven als gevolg van corona.

Zorgnetwerken € 15.000 voordeel
Dit budget is bedoeld om kinderen die een voorziening nodig hebben die feitelijk buiten onderwijs en buiten zorg valt, toch te kunnen ondersteunen zodat voorkomen wordt dat ze uitvallen en voortijdig schoolverlaten. Denk bijvoorbeeld aan een extra reiskostenvergoeding. Door corona hebben we dit budget minder kunnen inzetten.

Het restantverschil bestaat uit een aantal kleinere posten.

4.7 Burgerzaken € 62.000 voordeel
Leges reisdocumenten € 28.000 voordeel
Er zijn in 2021 meer reisdocumenten aangevraagd dan verwacht. Door de corona-versoepelingen voor de zomer is er een hoos aan aanvragen ontstaan.

Burgerlijke stand huwelijksrecht € 13.000 voordeel
Er zijn in 2021 meer huwelijken en geregistreerd partnerschappen gepland dan verwacht. Door corona zijn aanstaande bruidsparen in 2020 terughoudend geweest met plannen. Deze huwelijken zijn in 2021 alsnog ingepland. 

Kadaster € 13.000 voordeel
Er zijn in 2021 geen grote uitgave gedaan of onvoorziene kosten geweest, waardoor een voordeel ontstaat ten opzichte van de begroting.

Het restantverschil bestaat uit een aantal kleinere posten.