5. Cultuur, Sport en Onderwijs

Het jaar 2021 bestond voor de cultuursector nog voor een groot deel uit corona. Veel activiteiten konden vanwege de maatregelen niet door gaan, of in aangepaste vorm.  Waar mogelijk hebben we ondersteuning geboden. Juist in deze tijd zien we dat de behoefte aan sociale contacten groot is. Voor kwetsbare inwoners maar ook zeker voor de jeugd. Het mee kunnen blijven doen o.a. door sociaal culturele activiteiten zoals bijvoorbeeld het verenigingsleven zijn hierin erg belangrijk. 

We hebben op verschillende manieren ondersteuning geboden aan de sector:
- We zijn coulant omgegaan met subsidie en geleverde prestaties in het kader van corona;
- We hebben proactief ingezet op vragen vanuit het culturele veld en verenigingen door middelen van de inzet vanuit de cultuurconsulent;
- In 2021 hebben we via een subsidieregeling financiële ondersteuning geboden aan organisaties en verenigingen die door corona in nood verkeerden;
- Tijdens de lockdown zijn de huren kwijtgescholden van gemeentelijke accommodaties;
- Er is een voucher regeling ingezet voor ondersteuning op de CTB-controle (corona toegangsbewijs);
- Verenigingen met originele aangepaste (online) activiteiten hebben we gestimuleerd vanuit het voucherbudget.

Vanwege corona is het versterken van de samenwerking met het onderwijs uitgesteld. We hebben niet de stappen kunnen zetten die we voor ogen hadden omdat de focus lag op het in stand houden en continueren van het huidige aanbod. 

Ondanks corona gebeurde er ook mooie dingen. Zo is in 2021 het Gasthoês geopend. Verenigingen en organisaties zijn terug verhuisd en gesetteld op hun vernieuwde locatie. We zien dat er veel aanloop is, mede doordat de bibliotheek haar intrek heeft genomen in het gebouw. Door onbemenste openingsuren en het vergroten van het vrijwilligersbestand heeft de bibliotheek ruime openingstijden en kan op alle tijden dat het Gasthoês geopend is, een boek worden geleend. De bibliotheek heeft zelf ook hard aan de weg getimmerd. Er heeft een reorganisatie plaatsgevonden en de financiële uitdagingen zijn rechtgetrokken. Er kan weer gebouwd worden aan een gezonde toekomst. Ondanks corona ontstaan de eerste samenwerkingen. Het elkaar niet fysiek kunnen ontmoeten en organiseren bemoeilijkt dit. Verschillende theatervoorstellingen zijn afgelast en ook het OP-Festival heeft geen doorgang gevonden. Toch is er in het najaar succesvol gestart met de filmprogrammering in 't Gasthoês. 

In 2021 heeft ook de opschoning van de gemeentelijke kunstcollectie plaatsgevonden. Een proces wat begin 2022 tot afronding zal komen. Bij dit proces zijn we ondersteund door verschillende lokale professionals. Nadat de inventaris is geactualiseerd hebben kunstenaars de mogelijkheid gehad om werken terug te verkrijgen. Hierna is er de mogelijkheid geboden voor gemeenschapshuizen om werken uit te collectie te verkrijgen voor gemeenschappelijke accommodaties. Hiermee zijn circa 50 kunstwerken behouden voor de lokale gemeenschap en kunnen ze weer tentoongesteld worden aan het publiek.

Met de uitvoering van ons Programmaplan Sport aan de Maas hebben we ook afgelopen jaar weer via sport en bewegen bijgedragen aan een gemeenschap waarin het goed en gezond wonen, werken, opgroeien en ontspannen is. Samen met het onderwijs en de kinderopvang is aandacht geschonken aan het belang van een gezonde en actieve leefstijl, o.a.  via het verzorgen van goed bewegingsonderwijs, bewegend leren en extra beweeglessen voor kinderen met een mindere motoriek. Daarnaast zijn scholen gestimuleerd de school 'rookvrij' te maken. Peuters op de kinderdagopvang hebben deelgenomen aan beweegprogramma's die de motorische ontwikkeling stimuleren.

In zorginstellingen zoals Dichterbij, PSW en Hof te Berkel zijn zorgmedewerkers ondersteund bij het verzorgen van sportieve activiteiten voor hun doelgroep. Ook hebben ze handvatten aangereikt gekregen hoe ze in hun dagelijkse activiteiten meer aandacht kunnen schenken aan het bewegen van hun cliënten.

Tot slot is op verschillende vlakken ondersteuning geboden aan sportverenigingen en daarmee ingezet op de vitaliteit van het verenigingsleven. Denk hierbij aan uitleg en toepassing van de coronarichtlijnen, zowel via nieuwsbrieven maar ook met een digitale informatiebijeenkomst. Maar ook is er ondersteuning geboden aan verenigingen die meer willen samenwerken (zoals de judoverenigingen) of die een nieuw beweegaanbod willen ontwikkelen (SV Melderslo). Verder is ondersteuning geboden aan samenwerkingsverbanden zoals Grubbenvorst Verenigt en Horse aan de Maas. Voorts hebben alle verenigingen de mogelijkheid gehad om deel te nemen aan informatiebijeenkomsten over vertrouwenspersonen, pedagogisch handelen en besturen met impact.

Kasteelpark ter Horst is een fraai gebied aan de noordzijde van Horst waar tal van maatschappelijke, sportieve, recreatieve en economische activiteiten plaatsvinden.  Het gebied kenmerkt zich door een intensieve samenwerking tussen de aanwezige partijen. Het creëren van werkervaringsplekken en verder stimuleren en intensiveren van samenwerking tussen verenigingen zijn daarbij belangrijke onderdelen. 

Het onderwijs in Horst aan de Maas is goed op orde. We hebben we een gedifferentieerd en goed gespreid onderwijsaanbod in levensvatbare scholen. 

Binnen de kinderopvang en het basisonderwijs hebben we een stevig en kwalitatief goed voor- en vroegschoolse educatie (VVE)- aanbod voor peuters met een (dreigende) taal- of ontwikkelachterstand. Voor anderstalige kinderen is binnen het basisonderwijs een extra taalklas gestart. Laaggeletterde volwassenen bieden we lokaal en in regionale samenwerking passende taalactivering’.

Gemeente Horst aan de Maas heeft een passend onderwijsaanbod voor bijna alle leerlingen. Met ondersteuning en extra zorg als dat nodig is.  De lokale zorgstructuur in het onderwijs is opgezet en wordt verder doorontwikkeld. Voor de complexere situaties blijft passend onderwijs met passende aanvullende zorg een uitdaging. Voor leerlingen in het basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs die dat echt nodig hebben faciliteren we met een vervoersoplossing.
Het aantal thuiszitters is minimaal en het aantal voortijdig schoolverlaters is onder de streefnorm. Gemeenten, scholen en bedrijven zorgen daar samen voor.  Ook de extra corona-uitdagingen pakken we samen op. Zo worden jongeren geholpen in hun ontwikkeling naar participerende volwassenen.

Een belangrijk onderdeel voor een goed toekomstperspectief van jongeren is de regionale samenwerking en afstemming tussen gemeente, onderwijs en bedrijven. Die samenwerking is goed.

Onze scholen zijn adequaat gehuisvest vanuit duidelijke en actuele kaders. Veel schoolgebouwen zijn ouder dan 30 of 40 jaar. Successievelijk worden de schoolgebouwen gemoderniseerd of vervangen. Dat programmeren we met het 4-jarig uitvoeringsplan bij het integraal huisvestingsprogramma onderwijshuisvesting. Zie projectenrapportage voor info over bouwprojecten.

In 2021 heeft vooral de coronapandemie veel invloed gehad op het beheer en de exploitatie van onze accommodaties. Accommodaties waren verplicht gesloten, of open met beperkende maatregelen. Hiervan hebben met name de gebruikers last gehad. Er kon niet getraind of gerepeteerd worden en wedstrijden of voorstellingen konden niet doorgaan. Voor de gemeente als beheerder was het telkens weer (creatief) inspelen op de mogelijkheden. Dit heeft consequenties gehad voor de exploitatie, waarbij wij op onderdelen gebruik hebben kunnen maken van steun vanuit de Rijksoverheid.

In 2021 is het eerste onderdeel, de budgetsubsidies, van het subsidiekader vernieuwd. De gerealiseerde vernieuwing daagt de (deels) professionele maatschappelijke organisaties in Horst uit om zich nog meer in te zetten voor het realiseren van vitale gemeenschappen. In 2021 is tevens het voorwerk gedaan voor het vernieuwen van de subsidiekaders voor vrijwilligersinstellingen.